Biostratigraphy of the Pabdeh Formation in Tang-e Zanjiran section (Southeast. Shiraz) based on planktonic foraminifera

Authors

Abstract

Pabdeh Formation was studied for the first time in Tang-e Zanjiran section (Folded Zagros, Internal Fars) in order to determination of biozonations and their temporal distributed biozonations based on newest biozonation in Tethys basin. The following 15 biozons were recorded (1b- S.triloculinoides Subzone, 1c- G.compressa / P.inconstans Subzone, 2- P.uncinata Zone,3a- M.angulata Subzone,3b- G.pseudomenardii / M.angulata Subzone, 4- G.pseudomenardii Zone, 5- M.velascoensis Zone, 6- M.subbotina Zone, 7- M.aragonensis / M.formosa Zone,  8- G.kugleri / M.aragonensis Zone, 9- H.nuttalli Zone,10- M.lehneri Zone, 11- O.beckmanni Zone, 12- M.spinulosa Zone, 13- T.cerroazulensis Zone, 14- H.alabamensis Zone, 15- small Globigerinids- Haploghragmium slingeri Ass., zone). On the basis of presented biozonations, the age of Pabdeh Formation was attributed from an early Paleocene (mid part Danian) to early Oligocene.
 
      
 

Keywords



منطقه مورد مطالعه (تنگ زنجیران) بخشی از زون زاگرس چین خورده در حوضه فارس داخلی، که در 57 کیلومتری جنوب شرق شیراز در جاده شیراز- فیروزآباد واقع شده است. مختصات جغرافیایی آن˝06 ́04˚29 عرض جغرافیایی شمالی و˝36 ´39 ˚52 طول جغرافیایی شرقی می‌باشد و در یال جنوب غربی کوه سپیدار، در نقشه زمین شناسی 100000/1 ناحیه کوار چاپ سازمان زمین شناسی قرار می گیرد. قدیمی ترین نهشته‌های این منطقه، شیل‌های سازند کژدمی و جدیدترین آنها، سازند آغاجاری می باشد (شکل 1). ضخامت سازند پابده در برش چینه شناسی تنگ زنجیران 510 متر است. بر اساس مطالعات صورت گرفته در این برش، قاعده سازند پابده با یک ناپیوستگی بر روی شیل های سیاه رنگ سازند گورپی و در قسمت فوقانی آن سازند آسماری با مورفولوژی کاملا متفاوت قرار می گیرد. سازند گورپی در این برش به سن کامپانین پیشین تا ماستریشتین پسین بوده و آخرین بیوزون تفکیک شده برای این سازند Abathomphalus mayaroensis Zone به سن انتهای ماستریشتین می‌باشد (بهاران و همکاران 1387). هدف این مطالعه تفکیک بیوزون های پالئوژن بر اساس (Berggren & Pearson 2005) و (Berggren & et al. 1995) برای اولین بار و تعیین سن سازند پابده می باشد.

شکل1- موقعیت جغرافیایی، چینه‌شناسی و راه های دستیابی به منطقه تنگ زنجیران


پیشینه و تاریخچه‌ی تحقیق
مطالعه سازند پابده و معرفی آن به عنوان سازند برای اولین بار در سال 1965 توسط James & Wynd صورت گرفت. همچنین Wynd در این سال، 66 بیوزون از تریاس تا سنوزوئیک را توصیف نمود که از بیوزون 41 تا 66 متعلق به سنوزوئیک است. از این بیوزون‌ها، زون های تجمعی شماره 41 (Globorotalia- Globigerina daubjergensis ass. zone) شماره 42 (Globorotalia velascoensis- Globorotalia pseudomenardii ass. zone)، شماره 45
(Globorotalia rex, Globorotalia formosa, Globorotalia aragonensis ass. zone) شماره 47 (Truncorotaloides - Porticolasphaera – Globorotalia spinulosa zone)، شماره 52 (Globorotalia cerroazulensis - Hantkenina ass. Zone)، شماره 54 ( (Small Globigerinids - Haplophragmium slingeri - Zeauvigerina ass. zone متعلق به سازند پابده می باشند. همچنین نجفی در سال 1377 میکروبیوستراتیگرافی سازند پابده در شمال شرق فروافتادگی دزفول و ارتباط چینه ای آن را با سازندهای تله زنگ، کشکان و شهبازان مورد بررسی قرار داده است که تعداد 14 بیوزون شناسایی شده در این برش، سن پالئوسن پیشین تا الیگوسن پیشین را می دهد.

روش کار
مطالعه ی فوق در دو مرحله ی صحرایی و آزمایشگاهی صورت گرفت. در مطالعات صحرایی ابتدا برش مناسب انتخاب و تعداد 128 نمونه به صورت سیستماتیک از منطقه برداشت شد. در مطالعات آزمایشگاهی پس از تهیه ی مقاطع نازک میکروسکوپی از نمونه های سخت و شناسایی پلانکتون ها از آنها عکسبرداری انجام گرفت. از نمونه های مارنی سست که بیشتر مربوط به ابتدای برش مورد مطالعه بود، طی مراحل مختلف (خیساندن در آب اکسیژنه 30 درصد [برای نمونه های سست تر از آب اکسیژنه رقیق تر 10 درصد، استفاده گردیده است]، شستشو و گذراندن از الک، خشک کردن نمونه در آون ، جدا کردن نمونه های میکروفسیلی با استریومیکروسکوپ) فرم های آزاد پلانکتون از رسوب جدا گردید و در نهایت از میان پلانکتون های جدا شده نمونه های سالم انتخاب و از آنها تصاویر SEM تهیه گردید. نتیجه‌ی مطالعات صورت گرفته بر روی این روزن داران پلانکتون، شناسایی تعداد 17 جنس و 29 گونه از آنها بر اساس مجموعه تحقیقاتی (Postuma 1971; Berggren & Norris 1997; Olsson et al. 1999; Premoli Silva et al. 2003 می باشد (تابلوهای I و II).
سنگ چینه نگاری
سازند پابده در برش الگو از نظر سنگ چینه نگاری دارای دو بخش غیررسمی شیل های ارغوانی (به عنوان قاعده سازند پابده) و بخش آهک های چرتی است که بر روی شیل های ارغوانی قرار می گیرد. بخش شیل ارغوانی در ناحیه فارس ممتد نیست (مطیعی 1382). در برش مورد مطالعه نیز بخش شیل ارغوانی تشخیص داده نشد و قاعده‌ی این سازند بعد از اتمام شیل های سیاه رنگ گورپی در نظر گرفته شد. سازند پابده در برش تنگ زنجیران با ضخامت 510 متر به 3 بخش لیتولوژیکی قابل تفکیک می باشد که توصیف آن ها از قاعده به این شرح است:

بخش A: رس‌های آهکی خاکستری روشن با میان لایه هایی از آهک رسی
ضخامت این بخش 172 متر می باشد (شکل 3) که 5 متر ابتدایی آن از آهک های رسی متوسط لایه با درصد آهک بالا و میزان رس کمتر تشکیل شده است. نودول های فسفات، گلوکونیت و آهن در آن به فراوانی یافت می شود و از نظر فسیلی بسیار فقیر است که دلیل آن را می توان بر اساس مطالعاتی که بر روی مرز کرتاسه- پالئوژن در همین برش انجام دادیم، (بهاران و همکاران 1388) حادثه انقراض جهانی انتهای کرتاسه دانست. رس‌های آهکی این بخش، دارای نودول آهن و فسفات بوده و از لحاظ روزن داران پلانکتونیک و بنتیک بسیار غنی می باشد. آهک های رسی و رس‌های آهکی انتهای این بخش به رنگ کرم تا شیری و فاقد نودول های گلوکونیت بوده و در بعضی لایه ها آثار منگنزی شدن دیده می شود. دو واحد متفاوت در این بخش شناسایی شد:
A-1: سنگ آهک دارای نودول چرت با ضخامت 24 متر (47-72 متری از قاعده پابده) منطبق بر بخش غیر رسمی
آهک های چرتی می باشد که اولین بار توسط جیمز و وایند (James & Wynd, 1965) معرفی شده است.
A-2: سنگ آهک زرد رنگ با ضخامت 32 متر (84- 118 متری از قاعده پابده) که دارای روزن داران بنتیک (Assilina sp., Discocyclina sp., Actinocyclina sp., Nummolites sp.) می باشد و بر مبنای موقعیت چینه شناسی سن آن ائوسن پیشین- میانی در نظر گرفته شده است. بر اساس لیتولوژی و مشاهدات صحرایی می توان این واحد را بخشی از سازند جهرم دانست که در برش تنگ زنجیران به صورت بین انگشتی با لایه هایی از آهک رسی سازند پابده قرار می گیرد. همچنین وجود روزن داران بنتیک ائوسن مربوط به سازند جهرم دلیلی بر تأئید این مسأله می باشد. در مطالعات اسمعیل بیگ و همکاران در سال 1373 بخش‌هایی از سازند جهرم، به صورت بین انگشتی با سازند پابده در همین منطقه، معرفی شده است.

بخش B: سنگ آهک رسی متوسط لایه کرم تا شیری و سنگ آهک ضخیم لایه.
این بخش با ضخامت 220 متر مورفولوژی بسیار متفاوتی داشته و در بین بخش های دیگر سازند پابده رخنمون مرتفع تری دارد و می توان از آن به عنوان یک بخش آهکی ستبر لایه با ضخامت زیاد نام برد که عوامل فرسایشی روی آن تأثیر چندانی نداشته است. بخش مذکور غنی از ماکروفسیل هایی چون گاستروپود، اکینوئید، پلسی پود و نودول هایی از آهن و فسفات می باشد.

بخش C: سنگ آهک دولومیتی کرم تا خردلی با میان لایه های نازکی از شیل.
ضخامت این بخش 55 متر تعیین گردید. میان لایه های شیلی آن بسیار سست بوده و در میان طبقات سخت سنگ
آهک های دولومیتی با رگه هایی از کلسیت رخنمون متفاوتی را نشان می دهد. این بخش بسیار کم فسیل بوده و غنی از نودول های آهن و گلوکونیت می باشد.

زیست چینه نگاری
بیوزون بندی پالئوژن در حوضه تتیس توسط افراد مختلفی همچون (Bolli 1966; Berggren 1969; Berggren & Miller 1988; Berggren & et al. 1995; Berggren & Pearson 2005)، ارائه شده است. در این تحقیق برای تعیین بیوزوناسیون طبقات پالئوژن (سازند پابده) از جدیدترین بیوزون بندی ارائه شده توسط برگ‌رن و همکاران (Berggren & et al. 1995) و برگ‌رن و پیرسون (Berggren & Pearson 2005) استفاده گردیده است (شکل 2).
مطالعات صورت گرفته بر روی روزن داران سازند پابده در برش چینه شناسی تنگ زنجیران منجر به تفکیک 15 بیوزون گردید (شکل 3)، که بر این اساس سن سازند، پالئوسن پیشین (بخش میانی دانین) تا الیگوسن پیشین در نظر گرفته شد:

1b. Subbotina triloculinoides/ Globanomalina compressa Interval Subzone
محدوده این زون از اولین ظهور Subbotina triloculinoides تا اولین ظهور Praemurica inconstans و یا Globanomalina compressa می باشد. گونه های روزن دار پلانکتون همراه آن عبارتند از:
Parasubbotina pseudobulloides, Globoconusa daubjergensis.
ضخامت این ساب‌زون 10 متر و منطبق بر بخش P1b از بیوزون P1 (Parvularugoglobigerina eugubina/ Praemurica uncinata Interval Zone of Berggren & et al. 1995 ) می‌باشد. بر این اساس سن تعیین شده برای آن پالئوسن پیشین (بخش میانی دانین، 3/64-8/62 میلیون سال قبل) می باشد.





شکل2- مقایسه بیوزون های شناسایی شده بر اساس روزن داران پلانکتون در برش تنگ زنجیران با نواحی حاره و نیمه‌حاره [اقتباس از (Berggren & et al. 1995; Berggren & Pearson 2005)]

 

2. Praemurica uncinata Interval Zone
1c. Globanomalina compressa/ Praemurica inconstans Interval Subzone
محدوده آن از اولین ظهور Praemurica inconstansو یا Globanomalina compressa تا اولین ظهور Praemurica uncinata تعیین شده است. روزن داران پلانکتون همراه این بیوزون عبارتند از:
Subbotina triloculinoides, Parasubbotina pseudobulloides, Globoconusa daubjergensis.
این ساب زون با ضخامت 14 متر در برش مورد مطالعه، منطبق برآخرین بخش (P1c) از زون P1 (Pa.eugubina/ P.uncinata Interval Zone of Berggren & et al. 1995; Eoglobigerina edita Partial- range Zone of Berggren & Pearson 2005) می باشد و سن ارائه شده برای آن پالئوسن پیشین (بخش میانی دانین، 8/62-3/61 میلیون سال قبل) است.
این بیوزون با اولین ظهور Praemurica uncinataشروع شده و با اولین ظهورMorozovella angulata خاتمه می یابد. گونه های زیر همراه آن شناسایی گردید:
Praemurica inconstans, Globanomalina compressa, Morozovella praeangualata, Subbotina triloculinoides, Parasubbotina pseudobulloides, Globoconusa daubjergensis.
ضخامت این بیوزون 13 متر و قابل مقایسه با زون P2 (Berggren & Pearson 2005) می‌باشد. بر این اساس سن پالئوسن پیشین (انتهای دانین) برای آن تعیین شده است.

3a. Morozovella angulata Interval Subzone
محدوده ی آن از اولین ظهورMorozovella angulata تا اولین ظهور Globanomalina pseudomenardii است. انقراض گونه ی Praemurica inconstans در میانه ی این بیوزون رخ می دهد. گونه های شناسایی شده همراه آن عبارتست از:
Praemurica uncinata, Praemurica inconstans, Globanomalina compressa, Morozovella praeangualata, Subbotina triloculinoides, Parasubbotina pseudobulloides, Globoconusa daubjergensis.
ضخامت این ساب‌زون 14 متر و قابل انطباق با بخش P3a از بیوزون P3 (M.angulata/ Globanomalina pseuodomenardii Interval Zone of Berggren & et al. 1995; M.angulata Interval Zone of Berggren & Pearson 2005 ) می‌باشد و سن آن ابتدای پالئوسن پسین (سلاندین ) تعیین شده است.

3b. Globanomalina pseudomenardii / Morozovella angulata Interval Subzone
این بیوزون محدوده ی همزمان از اولین ظهور Globanomalina pseudomenardiiتا آخرین حضورMorozovella angulata می باشد. در میانه‌ی این بیوزون گونه‌ی Globanomalina compressa و در انتهای آن دو گونه‌ی P.pseudobulloides و Globoconusa daubjergensis ناپدید می شوند. در برش مورد مطالعه همزمان با اولین ظهور Globanomalina pseudomenardii در این بیوزون، گونه های Morozovella velascoensis Morozovella aequa, Acarinina nitida, نیز ظهور پیدا می کنند. گونه های روزن دار پلانکتون همراه عبارتند از:
Acarinina nitida, Praemurica uncinata, Morozovella velascoensis, Morozovella aequa, Morozovella angulata, Acarinina nitida, Globanomalina compressa, Morozovella praeangualata, Subbotina triloculinoides, Parasubbotina pseudobulloides, Globoconusa daubjergensis.
ضخامت آن در برش مورد مطالعه 8 متر است. این بیوزون قابل انطباق با بخش P3b از بیوزون P3 (Berggren & et al. 1995) و سن تعیین شده برای آن پالئوسن پسین (سلاندین) می باشد.

 



شکل3- گسترش بیوزون ها و پراکندگی روزن داران پلانکتون در برش تنگ



4. Globanomalina pseudomenardii Interval Zone
این زون محدوده ی آخرین حضور Morozovella angulata تا آخرین حضور Globanomalina pseudomenardii می باشد. ظهور گونه ی Acarinina pseudotopilensis در ابتدای این بیوزون، انقراض گونه‌ی Morozovella praeangualata در میانه ی آن و گونه‌های Praemurica uncinata و Subbotina triloculinoides در انتهای این بیوزون رخ می دهد. گونه های فرامینیفر پلانکتون شناسایی شده همراه این بیوزون عبارتند از:
Globanomalina pseudomenardii, Acarinina pseudotopilensis, Acarinina nitida, Praemurica uncinata, Morozovella velascoensis, Morozovella aequa, Morozovella praeangualata, Subbotina triloculinoides.
این بیوزون ضخامت 6 متر را در منطقه مورد مطالعه در بر می گیرد و منطبق بر بیوزون P4 (Berggren & et al. 1995) با سن پالئوسن پسین (انتهای سلاندین- تانسین ) می‌باشد.

5. Morozovella velascoensis Interval Zone
این بیوزون محدوده ی آخرین حضور Globanomalina pseudomenardii تا آخرین حضور Morozovella velascoensis را در بر می گیرد. در ابتدای این بیوزون دو گونه‌ی Morozovella subbotina (rex) و Acarinina bullbrooki و در قسمت انتهایی آن گونه‌ی Morozovella formosa ظاهر می شوند. انقراض گونه‌ی Acarinina nitida در میانه ی این بیوزون و گونه‌ی Morozovella aequa در انتهای آن رخ می دهد. گونه های همراه شناسایی شده عبارتند از:
Morozovella subbotina, Morozovella formosa, Acarinina bullbrooki, Acarinina nitida, Globigerinatheka sp., Acarinina pseudotopilensis, Morozovella aequa.
ضخامت این بیوزون 18 متر است و منطبق بر زون P5 (Berggren & et al. 1995) و سن ارائه شده برای آن انتهای پالئوسن پسین- ابتدای ائوسن پیشین (انتهای تانسین- اسپارنسین ) می باشد.

6. Morozovella subbotina Partial- Rang Zone
محدوده‌ی تعیین شده برای این بیوزون از آخرین ظهور Morozovella velascoensis تا اولین ظهور Morozovella aragonensis می باشد. گونه های پلانکتون شناسایی شده همراه آن عبارتند از:
Morozovella subbotina, Morozovella formosa, Acarinina bullbrooki, Acarinina pseudotopilensis, Globigerinatheka sp.
این بیوزون، ضخامت 9 متر را در برش مورد مطالعه در بر می گیرد و قابل انطباق با زون P6 (Berggren & et al. 1995)، به سن ائوسن پیشین (اسپارنسین- ئیپرزین) می باشد.

7. Morozovella aragonensis/ Morozovella formosa Interval Zone
این بیوزون محدوده ی همزمان از اولین ظهور Morozovella aragonensis تا آخرین حضور Morozovella formosa است. در انتهای این بیوزون بیشتر خانواده های Morozovellidae منقرض می شوند (Berggren & Pearson 2005). روزن داران همراه شناسایی شده عبارتست از:
Acarinina bullbrooki, Acarinina pseudotopilensis, Globigerinatheka sp.,
Morozovella subbotina.
این بیوزون با ضخامت 11 متر قابل مقایسه با زون P7 (Berggren & et al. 1995) و سن تعیین شده برای آن ائوسن پیشین (ئیپرزین) است. برای ضخامت پوشیده شده (100 تا 112 متری از قاعده پابده) به دلیل نبود لایه‌های قابل تشخیص و برجا، نمونه‌ای از این قسمت برداشت نشد، بنابراین برای این قسمت بیوزونی تعیین نگردید و بعد از این ضخامت با اولین ظهور Hantkenina nuttalli بیوزون این تاکسا معرفی گردید.

8. Hantkenina nuttalli Interval Zone
محدوده‌ی این بیوزون بین اولین ظهور Hantkenina nuttalli تا اولین ظهور Globigerinatheka kugleri قرار می گیرد. اولین ظهور خانواده ی Hankeninidae در این بیوزون رخ می دهد. در انتهای این بیوزون گونه‌ی Acarinina bullbrooki ناپدید و در ابتدای آن گونه‌ی Subbotina frontosa ظاهر می شود. گونه های پلانکتون همراه شناسایی شده عبارتند از:
Morozovella aragonensis, Acarinina bullbrooki, Subbotina frontosa, Hantkenina sp., Globigerinatheka sp.
این بیوزون با ضخامت 22 متر، منطبق بر بیوزون E8 (Berggren & Pearson 2005) و P10(Berggren & et al. 1995) می باشد و سن آن ابتدای ائوسن میانی (لوتسین ) می باشد.

9. Globigerinatheka kugleri/ Morozovella aragonensis Interval Zone
این بیوزون محدوده‌ی همزمان از اولین ظهور Globigerinatheka kugleriتا آخرین حضور Morozovella aragonensis را در بر می گیرد. اولین ظهور خانواده‌ی Planorotalidae و Turborotalidae در ابتدای این بیوزون و خانواده ی Orbulinoidae و گونه‌ی Morozovella lehneri در میانه ی آن رخ می دهد.گونه های شناسایی شده همراه آن عبارتند از:
Hantkenina nuttalli, Morozovella lehneri, Subbotina frontosa, Orbulinoides sp., Turborotalia sp., Planorotalites sp., Hantkenina sp.
ضخامت آن 14 متر و منطبق بر بیوزون E9 (Berggren & Pearson 2005) و P11 (Berggren & et al. 1995) می باشد و سن تعیین شده برای آن ائوسن میانی (لوتسین) است.
10. Morozovella lehneri Partial- Range Zone
محدوده‌ی این بیوزون از آخرین حضور Morozovella aragonensis تا اولین ظهور Orbulinoides beckmanni در نظر گرفته شده است. آخرین حضور Hantkenina nuttalliدر ابتدای این بیوزون و گونه های Globigerinatheka kugleri و Morozovella lehneri در انتهای آن و اولین ظهورPseudohastigerin micra در ابتدای این بیوزون و گونه ی Morozovella spinulosa در میانه ی آن و گونه های Dentoglobigeria yeguaensis و Globigerina praebulloides در قسمت انتهایی این بیوزون رخ می دهد. پلانکتون های همراه مشاهده شده در این بیوزون عبارتست از:
Globigerinatheka kugleri, Morozovella spinulosa, Dentoglobigeria yeguaensis, Globigerina praebulloides, Pseudohastigerin micra, Hantkenina nuttalli, Subbotina frontosa, Orbulinoides sp., Turborotalia sp., Planorotalites sp., Hantkenina sp.
این بیوزون با ضخامت 28 متر در برش مورد مطالعه منطبق بر بیوزون P12 (Berggren & et al. 1995) می باشد و تعیین کننده‌ی سن ائوسن میانی (انتهای لوتسین- بارتونین ) است.
11. Orbulinoides beckmanni Taxon- Range Zone
محدوده ی این بیوزون اولین و آخرین ظهور تاکسای نام برده است. اولین ظهور گونه‌ی Hantkenina alabamensis در ابتدای این بیوزون دیده می شود. گونه های روزن دار پلانکتون همراه شناسایی شده عبارتند از:
Hantkenina alabamensis, Morozovella spinulosa, Dentoglobigeria yeguaensis, Globigerina praebulloides, Pseudohastigerin micra, Subbotina frontosa, Orbulinoides sp., Turborotalia sp., Hantkenina sp.
ضخامت آن 12 متر و منطبق بر بیوزون E12 ((Berggren & Pearson 2005 و P13 (Berggren & et al. 1995)
می باشد. سن تعیین شده برای این بیوزون ائوسن میانی (بارتونین) می باشد.

12. Morozovella spinulosa Interval Zone
محدوده ی این بیوزون از آخرین حضور Orbulinoides beckmannii تا آخرین حضور تاکسای نام برده می باشد. تنوع Hantkenina spp. ، انقراض گونه‌ی Subbotina frontosa در ابتدای این بیوزون و گونه‌ی Globigerina praebulloides در انتهای آن، اولین ظهور گونه هایSubbotina praeturritillina, Turborotalia increbescens در ابتدای آن و Turborotalia cerroazulensis در میانه‌ی این زون از ویژگیهای بیوزون مذکور می باشد. گونه های روزن دار پلانکتون شناسایی شده عبارتند از:
Turborotalia cerrozulensis, Subbotina praeturritillina, Turborotalia increbescens, Globigerina sp., Dentoglobigeria yeguaensis, Hantkenina alabamensis, Globigerina praebulloides, Pseudohastigerin micra, Catapsydrax sp., Subbotina frontosa, Orbulinoides sp., Turborotalia sp., Hantkenina sp.
ضخامت این بیوزون در برش مورد مطالعه 124 متر و قابل مقایسه با زون E13 (Morozovella crassata Interval Zone of Berggren & Pearson 2005) می‌باشد. سن این بیوزون ائوسن میانی (بارتونین) تعیین گردیده است.

13. Turborotalia cerroazulensis Interval Zone
محدوده‌ی این بیوزون از انقراض Morozovella spinulosa تا انقراض Turborotalia cerroazulensis در نظر گرفته شده است.. اولین ظهور گونه ی Pseoudohastigerina naguewichiensis در میانه‌ی این بیوزون دیده می شود. روزن داران پلانکتون همراه زیر در آن شناسایی شدند:
Pseoudohastigerina naguewichiensis, Turborotalia cerroazulensis, Subbotina praeturritillina, Turborotalia increbescens, Globigerina sp., Dentoglobigeria yeguaensis, Hantkenina alabamensis, Pseudohastigerin micra, Catapsydrax sp., Orbulinoides sp., Turborotalia sp., Hantkenina sp.
ضخامت این بیوزون 70 متر و قابل مقایسه با دو بیوزون E15 و E14(Berggren & Pearson 2005) می‌باشد. سن تعیین شده برای این بیوزون ائوسن پسین (پری ابونین ) می باشد.
14. Hantkenina alabamensis Interval Zone
محدوده این بیوزون از آخرین حضور Turborotalia cerroazulensisتا آخرین حضورHantkenina alabamensis می باشد. خانواده Hantkeninidae در انتهای آن منقرض می شوند. گونه های شناسایی شده همراه آن عبارتند از:
Pseoudohastigerina naguewichiensis, Subbotina praeturritillina, Turborotalia increbescens, Globigerina sp., Dentoglobigeria yeguaensis, Hantkenina alabamensis, Pseudohastigerin micra, Catapsydrax sp., Orbulinoides sp., Turborotalia sp., Hantkenina sp.
این بیوزون منطبق بر بیوزون E16 ((Berggren & Pearson 2005 و معرف آخرین بیوزون ارائه شده برای ائوسن است. ضخامت آن 21 متر و سن تعیین شده برای آن انتهای ائوسن پسین (انتهای پری ابونین) می باشد.
در برش مورد مطالعه به دلیل وجود یک ضخامت 63 متری پوشیده از واریزه بر روی بیوزون Hantkenina alabamensis نمی توان آخرین حضور این پلانکتون را با اطمینان تعیین کرد. بنابراین مرز ائوسن- الیگوسن نیز با علامت ؟در انتهای این بیوزون آورده شده است (شکل 3).

15. small Globigerinids- Haplophragmium slingeri ass. Zone
در این برش به علت تغییر رخساره از منطقه عمیق به محیط کم عمق (دارای فسیل های بنتیک Nezzazata sp., Haplophragmium slingeri, Planorbulina sp., Uvigerina sp., Rubbolus sp., Genus 2 sp.1) در 55 متر انتهایی از سازند پابده و دولومیتی شدن بسیاری از لایه ها و عدم وجود روزن دار پلانکتون شاخص (فقط تعداد محدودی از پلانکتون هایGlobigerina spp., )، تعیین بیوزون جدید برای این قسمت را با مشکل مواجه کرد. اما بر اساس مجموعه فسیلی ذکر شده می توان این بخش را معادل بیوزون تجمعی شماره 54 جیمز و وایند small Globigerinids- Haplophragmium slingeri- Zeauvigerina ass. zone (James& Wynd 1965) دانست که سن الیگوسن برای آن تعیین شده است. این زون تجمعی در بالاترین سطوح سازند پابده در خوزستان و فارس پدیدار می شود. معمولا آن سطوح بلافاصله در زیر سازند آسماری قرار می گیرند. سن تعیین شده برای این زون الیگوسن پیشین می باشد.

نتایج کلی
1- برای سازند پابده در برش تنگ زنجیران 15 بیوزون تعیین شد که بر این اساس و مجموعه فسیلی شناسایی شده سن آن پالئوسن پیشین (بخش میانی دانین) تا الیگوسن پیشین تعیین گردید که نبود چینه ای ابتدای دانین، مربوط به کوهزایی لارامید در این برش نیز مشاهده می شود (مطیعی، 1382).
2- این بیوزون ها برای اولین بار در این ناحیه و برای این تشکیلات از زمان پالئوژن گزارش می شود.
3- ضخامت سازند پابده در این برش 510 متر می باشد که پالئوسن با ضخامت 73 متر، ائوسن با ضخامت 315 متر و الیگوسن با ضخامت 122 متر؟ در این سازند نهشته شده است.
4- در این برش زبانه ای از سازند جهرم به صورت بین انگشتی در بین لایه های سازند پابده دیده می شود. این زبانه در ضخامت 86 تا 118 متری از قاعده قرار گرفته و براساس موقعیت چینه شناسی و قرار گرفتن در بیوزن های M.subbotina, M.aragonensis/M.formosa و H.nuttalli می توان سن آن را ائوسن پیشین- میانی در نظر گرفت.
5- نهشته های سازند پابده در منطقه تنگ زنجیران تا سن الیگوسن ادامه پیدا کرده و طبق مطالعات صورت گرفته در این برش، بر روی سازند پابده، فقط سازند آسماری با سن الیگومیوسن قرار می گیرد.


1- اسمعیل بیگ، م.، 1373، مدل‌های چینه‌شناسی (بیو و لیتوستراتیگرافی) مرز مزوزوئیک- سنوزوئیک در جنوب شیراز (زنجیران): پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشکده علوم، دانشگاه اصفهان، اصفهان،
2- بهاران، س.، پروانه نژاد شیرازی، م.، بابازاده، ا.، م.، بهرامی، 1387، میکروبیوستراتیگرافی سازند گورپی در تنگ زنجیران (جنوب شرق شیراز) براساس فرامینیفرهای پلانکتون: دوازدهمین همایش انجمن زمین‌شناسی ایران، اهواز.
3- بهاران، س.، 1388، میکروبیوستراتیگرافی سازندهای پابده و گورپی و تعیین مرز کرتاسه- ترشیری در برش تنگ زنجیران (جنوب شرق شیراز): پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه پیام نور شیراز، شیراز، 197ص.
4- بهاران، س.، بابازاده، ا.، و م.، پروانه نژاد شیرازی، 1388، مطالعه تغییرات پالئواکولوژیکی مرز کرتاسه- پالئوژن در برش تنگ زنجیران (جنوب شرق شیراز): نخستین کنفرانس ملی بررسی دستاوردهای نوین علوم زمین، بهبهان.
5- مطیعی، ه.، 1382، زمین شناسی ایران، چینه شناسی زاگرس: انتشارات سازمان زمین شناسی و اکتشافات معدنی کشور، 583 ص.
6- نجفی، د.، 1377، میکروبیوستراتیگرافی سازند پابده در شمال شرق فرو افتادگی دزفول و ارتباط چینه ای آن با سازند های تله زنگ، کشکان و شهبازان: پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه تربیت معلم تهران، تهران، 138ص.
1. Berggren W. A., 1969, Rates of evolution in some Cenozoic Planktonic foraminifera: Micropaleontology, v. 15, p. 351-365.
2. Berggren W. A., and K. G., Miller, 1988, Paleocene tropical Planktonic foraminiferal biostratigraphy and magnetobiochronology: Micropaleontology, v. 34, p. 362-380.
3. Berggren W. A., Kent, D. V., Swisher, C. C. and M.–P., Aubrey. 1995, A revised Cenozoic geochronology and chronostratigraphy, In Berggren, W. A., Kent, D. V., Swisher, C. C., III, Aubry, M.–P., and Hardenbol, J., (Eds.), Geochronology, Time Scales and Global Stratigraphic Correlation: SEPM (Society for Sedimantary Geology) Special Publication, v. 54, p. 129-212.
4. Berggren W. A., & R. D., Norris, 1997, Biostratigraphy, phylogeny and systematic of Paleocene trochospiral Planktic Foraminifera: Micropaleontology 43, Supplement 1, 116p.
5. Berggren W. A., & P, N., Pearson 2005, A revised tropical to subtropical Paleogene Planktonic foraminiferal zonation: The Journal of Foraminiferal Research, v. 35, p. 279- 298.
6. Bolli, H. M., 1966, Zonation of Cretaceous to Pliocene marine sediments based on Planktonic foraminifera: Boletino Informative Associacion Venezolana de Geologica, Minerariay Petroleo v. 9, p. 3-32.
7. James, G. A., & J. G., Wynd, 1965, Stratigraphic nomenclature of the Iranian oil consortium agreement area: American Association of Petroleum Geologists Bulletin v. 49, p. 2182-2245.
8. Olsson, R. K., Hemleben, C., Berggren, W. A., & B.T., Huber, 1999, Atlas of Paleocene Planktonic foraminifera: Smithsonian Contributions to Paleobiology 85, 225p.
9. Postuma, A., 1971, Manual of Planktonic Foraminifera: Elsevier, Amsterdam, 420p.
10. Premoli Silva, I., Rettori, R., & D., Verga, 2003, Practical Manual of Paleocene & Eocene Planktonic Foraminifera, course 2, Edited by Rettori, R., & Verga, D., International School on Planktonic Foraminifera: Dipartimento di scienzi della Terra University of Perugia Italy, 152p.
 

Explanation of PLATE 1 (Pabdeh Formation in Tang-e Zanjiran area)

1. Morozovella velascoensis (Cushman, 1925), Sample no. Zn106, Axial section, X200, Age: late Paleocene- early Eocene (Selandian – Sparnasian)
2. Morozovella aragonensis (Nuttall, 1930), Sample no. Zn124, Axial section, X200, Age: early- middle Eocene (Ypresian – Lutetian)
3. Subbotina triloculinoides (Plummer, 1926), Sample no. Zn79, Axial section, X200, Age: early- late Paleocene (Danian – Thanetian)
4. Morozovella subbotinae (Morozova, 1939), Sample no. Zn126, Axial section, X100, Age: early Eocene (Sparnasian –Ypresian)
5. Subbotina frontosa (Subbotina, 1953), Sample no. Zn129, Axial section, X100, Age: middle Eocene (Lutetian – Bartonian)
6. Acarinina nitida (Martin, 1943), Sample no. Zn98, Axial section, X200, Age: late Paleocene (Selandian – Thanetian)
7. Hantkenina sp., (Cushman, 1924), Sample no. Zn135, Axial section, X40, Age: middle- late Eocene (Lutetian – Priabonian)
8. Globanomalina cf. pseudomenardii (Bolli, 1957), Sample no. Zn102, Axial section, X200, Age: late Paleocene (Selandian – Thanetian)
9. Turborotalia increbescens (Bandy, 1949), Sample no. Zn181, Axial section, X100, Age: middle- late Eocene (Bartonian – Priabonian)
10. Morozovella lehneri (Cushman & Jarvis, 1929), Sample no. Zn130, Axial section, X200, Age: middle Eocene (Lutetian – Bartonian)
11. Pseudohastigerina micra (Cole, 1927), Sample no. Zn137, Axial section, X200, Age: middle- late Eocene (Lutetian – Priabonian)
12. Acarinina bullbrooki (Bolli, 1957), Sample no. Zn114, Axial section, X100, Age: early- middle Eocene (Sparnasian – Lutetian)
13. Hantkenina nuttalli (Toumarkine, 1981), Sample no. Zn128, Axial section, X100, Age: middle Eocene (Lutetian)
14. Dentoglobigerina yeguaensis (Weinzierl & Applin, 1929), Sample no. Zn151, Axial section, X100, Age: middle- late Eocene (Bartonian – Priabonian)
15. Globigerina sp., (d'Orbigny, 1828), Sample Zn167, Axial section, X100, Age: middle Eocene- early Oligocene (Bartonian –Rupelian)
16. Globigerinatheka sp., (Bronnimann, 1952), Sample no. Zn134, Axial section, X100, Age: early- late Eocene (Sparnasian – Priabonian)
17. Turborotalia cerroazulensis (Cole, 1928), Sample no. Zn195, Axial section, X100, Age: middle- late Eocene (Bartonian – Priabonian)
18. Pseudohastigerina naguewichiensis (Myatliuk, 1950), Sample no. Zn199, Axial section, X100, Age: late Eocene (Priabonian)
19. Orbulinoides sp., (Cordey, 1968), Sample no. zn141,Axial section, X100, Age: middle- late Eocene (Lutetian – Priabonian)
Explanation of PLATE 2 (Pabdeh Formation in Tang-e Zanjiran area)
1. Morozovella angulata (white) 1928, Sample no. Zn92
1a: Dorsal view, X100
1b: Lateral view, X100
1c: Ventral view, X100
Age: late Paleocene (Selandian)
2. Praemurica inconstans (subbotina) 1953, Sample no. Zn87
2a: Dorsal view, X100
2b: Lateral view, X100
2c: Ventral view, X100
Age: early- late Paleocene (Danian- Selandian)
3. Globanomalina pseudomenardii (Bolli)1957, Sample no. Zn98
3a: Dorsal view, X100
3b: Lateral view, X100
3c: Ventral view, X100
Age: late Paleocene (Selandian- Thanetian)
4. Praemurica uncinata (Bolli) 1957, Sample no. Zn90
4a: Dorsal view, X100
4b: Lateral view, X100
4c: Ventral view, X100
Age: early- late Paleocene (Danian- Thanetian)