ارتباط رخساره های رسوبی با گسترش فرآیندهای دیاژنزی و کیفیت مخزنی بخش بالایی سازند سروک در یکی از میادین بزرگ نفتی، جنوب غربی ایران

نویسندگان

1 ، مربی پژوهشی ، پژوهشکده علوم زمین پژوهشگاه صنعت نفت تهران

2 مربی پژوهشی، پژوهشکده علوم زمین پژوهشگاه صنعت نفت تهران

چکیده

 
سازند سروک به سن کرتاسه (آلبین-تورونین)، در میدان نفتی آزادگان در جنوب غرب ایران از توالی ضخیمی از نهشته های کربناته تشکیل شده است. تلفیق مطالعات ماکرو- میکروسکوپی با نشانگرهای لرزه ای نشان می دهد که افق مخزنی بخش بالایی سازند سروک در میدان مورد مطالعه از 4 رخساره رسوبی تشکیل شده است. این رخساره ها که شامل (1) وکستون تا پکستون الیگوستجینیددار، (2) پکستون تا وکستون بایوکلاستی/اکینوئیدی ، (3) باندستون بایوکلاستی/رودیستی و (4) نهشته های کربناته پرکننده کانال می باشند، به ترتیب، در بخش عمیق دریای باز، بخش کم عمق دریای باز، برآمدگی یا سد کربناته و کانال نهشته شده اند. مقایسه رخساره های مذکور با نهشته های کربناته مشابه در نقاط دیگر نشان دهنده رسوبگذاری در یک رمپ کربناته می باشد. خارج شدن بخشی از پلاتفرم کربناته سازند سروک در اواخر سنومانین سبب گسترش نهشته های کربناته کانالی در منطقه مورد مطالعه شده است. کیفیت مخزنی بخش بالایی سازند سروک ارتباط نزدیکی با رخساره های رسوبی دارد به نحوی که عوامل دیاژنزی موثر بر تخلخل و تراوایی سازند نیز توسط رخساره کنترل شده است. رخساره های گل- پشتیبان بخش عمیق دریای باز (رخساره 1) به دلیل دانه ریز بودن و عدم تاثیر فرآیندهای دیاژنزی از تخلخل و تراوایی پائینی برخوردارند. در حالیکه رخساره های دانه–پشتیبان بخش های کم عمق تر دریای باز و برآمدگی های کربناته (رخساره های 2 و 3) بدلیل وجود فضاهای خالی بین دانه ای اولیه و تاثیر انحلال از کیفیت مخزنی نسبتا" بالایی برخوردارند.
این مطالعه بر فرآیندهای دیاژنزی که توسط رخساره های رسوبی کنترل شده و همچنین اهمیت آنها در پیش بینی بهتر توزیع تخلخل و تراوایی در مخازن هیدروکربوری اکتشافی و ازدیاد برداشت تاکید دارد. بنابراین بهتر است چنین مطالعه ای  در سایر میادین نفتی و گازی و حوضه های رسوبی بکار گرفته شود.
 

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Linking Depositional Facies to Diagenetic Events and Reservoir Quality of the Upper Sarvak Formation in a giant oil field, SW of Iran

نویسندگان [English]

  • j Honarmand 1
  • I Madahi 2
1 Instructor of Department of Petroleum Geology, R.I.P.I
2 Instructor of Department of Petroleum Geology, R.I.P.I
چکیده [English]

The Cretaceous Sarvak Formation (Albian-Turonian) in the Azadegan oil Field in SW Iran is composed of a thick succession of carbonate deposits. Integrated macro and microscopic studies and seismic attributes show that reservoir interval of the Upper Sarvak Formation in the studied field consists of four depositional facies. These are: (1) Oligosteginid wackestone to packstone, (2) Bioclastic-echinoid packstone to wackestone, (3) Bioclastic-rudist boundstone and (4) Channel-filled carbonate deposits. These facies were deposited in distal open marine, proximal open marine, carbonate buildups/barriers and channel depositional setting, respectively.  The comparison of these facies with the same worldwide carbonate successions show that the Upper Sarvak carbonates deposited on a carbonate ramp. Emergence of some parts of Sarvak carbonate platform at the end of Cenomanian stage resulted in development of channel deposition in the studied area.
Reservoir quality of the Upper Sarvak Formation has good relationship with depositional facies, so that diagenetic controls on porosity and permeability are also facies-controlled. Mud-supported facies belong to distal open marine setting (facies 1) have low porosity and permeability. This is due to fine-grained texture and also lack of diagenetic effects. On the other hand, grain-supported facies belong to proximal open marine and carbonate build up/barrier setting (Facies 2 and 3) have relatively good reservoir quality. This is due to presence of primary interparticle pore spaces and also development of dissolution.
This study highlights the facies-controlled diagenesis and its importance in prediction of the distribution of porosity and permeability ahead of exploration in hydrocarbon reservoirs as well as enhanced recovery. Therefore such study should apply to other oil and gas fields and sedimentary basins.
 
 
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • : Facies
  • Diagenesis
  • Reservoir quality
  • Carbonate
  • Filled Channel
  • Sarvak
  • Azadegan

مراجع


1-لاسمی، ی .، و ع. ح. جلیلیان، 1376، بررسی میکروفاسیس ها و محیط رسوبی سازند سروک در مناطق خوزستان و لرستان. فصلنامه علوم زمین شماره 25 و 26، ص 59-48.
2- مطیعی، ه.، 1374، زمین شناسی ایران، چینه شناسی زاگرس، انتشارات سازمان زمین شناسی کشور، 536 ص.
3-Aqrawi, A. A. M., G. A. Thehni, G. H. Sherwani, and B. M. A. Kareem, 2007, Mid-Cretaceous rudist-bearing carbonates of the Mishrif Formation: an important reservoir sequence in the Mesopotamian basin, Iraq: Journal of Petroleum Geology, v. 21, p. 57 – 82.
4- Burchette, T. P., and V. P. Wright, 1992, Carbonate ramp depositional systems, Sedimentary Geology, v. 79, p. 3 – 57.
5- Dickson, J. A. D., 1966, Carbonate identification and genesis as revealed by staining: Journal of Sedimentary Research, v. 36, no. 2, p. 491-505.
6- Dunham, R. J., 1962, Classification of carbonate rocks according to their depositional texture, in W. E. Ham, (Ed.) Classification of carbonate rocks: Tulsa, OK, AAPG memoir 1, p. 108-121.
7- Eberli, G. P., J. L. Masaferro, and J. F. Sarg, 2004, Seismic Imaging of Carbonate Reservoirs and Systems: AAPG Memoir 81, AAPG and Shell International Exploration & Production B. v., 376 p.
8- Flugel, E., Microfacies of Carbonate Rocks: analysis, interpretation and application: Springer-Verlag Berlin Heidelberg, 976 p.
9- Geel, T., 2000, Recognition of stratigraphic sequence in carbonate platform and slope deposits: Empirical models based on microfacies analysis of Paleogene deposits, in South eastern Spain: Paleo. Paleo. Paleo., v. 155, p. 211− 238.
10- Ghabeishavi, A., H. Vaziri-Moghaddam, A. Taheri, and F. Taati, 2010, Microfacies and depositional environment of the Cenomanian of the Bangestan anticline, SW Iran: Journal of Asian Earth Sciences, v. 37, p. 275-285.
11- Gardner, M.H. and J. M. Borer, 2000, Submarine channel architecture along a slope to basin profile, Brushy Canyon Formation, West Texas. In: Fine-grained Turbidite Systems (Eds A.H. Bouma and C.G.Stone), pp. 195–214. Memoir 72, AAPG/Special Publication 68, Society of Economic Paleontogists and Mineralogists, Tulsa, OK.
12- Ghazban, F., 2007, Petroleum Geology of the Persian Gulf: Tehran University Publication, Tehran, 707 p.
13- Goldhammer, R. K., 1997, Compaction and decompaction algorithms for sedimentary carbonates: Journal Sedimentary Research, Section A, v. 67, p. 26-35.
14- Grelaud, C., P. Razin, P. Homewood, and A. M. Schwab, 2006, Development of Incisions on a Periodically Emergent Carbonate Platform (Natih Formation, Late Cretaceous, Oman): Journal of Sedimentary Research, v.76, no. 4; p. 647-669.
15- Grelaud, C., P. Razin, and P. Homewood, 2010, Channelized systems in an inner carbonate platform setting: differentiation between incisions and tidal channels (Natih Formation, Late Cretaceous, Oman), Geological Society, London, Special Publications, no. 329 p. 163 - 186.
16- Hajikazemi, E., I. S. Al-Aasm, and M. Coniglio, 2010, Subaerial exposure and meteoric diagenesis of the Cenomanian-Turonian Upper Sarvak Formation, southwestern Iran: Geological Society, London, Special Publications, v. 330, no. 1, p. 253 - 272.
17- Harris, P. M., and S. H. Frost, 1984, Middle Cretaceous carbonate reservoirs, Fahud field and northwestern Oman: AAPG Bulletin, v. 68, p. 649-658.
18- Hassanzadeh Azar, J., M. Nabi-Bidhendi, A. Javaherian, and M. R. Pishvaie, 2009, Integrated seismic attributes to characterize a widely distributed carbonate clastic deposit system in Khuzestan Province, SW Iran: Journal of Geophysics and Engineering, J. Geophys. Eng. v. 6, p. 162-171.
19- Heckel, P. H., 1972, Recognition of ancient shallow marine environment, in: Rigby, J. K. and Hemblin, K., (Eds.) Recognition ancient sedimentary environments: SEPM, Special publication, v. 161, p. 226 – 286.
20- Honarmand, J., M. Nemati, and S. Monibi, , 2009, Geological reservoir study of the Sarvak and Gadvan Formations in the Azadegan and Jufair Fields, wells AZN-8 and JR-4, Research Institute of Petroleum Industry, Unpublished Report, 174 p.
21- James, G. A. and J.G. Wynd, 1965, Stratigraphic nomenclature of Iranian oil consortium area: Bulletin of the Am. Assoc. Petolr. Geol. Memior, v. 49, no. 12, p. 2206 – 2242.
22- Lonoy, A., 2006, Making sense of carbonate pore systems, Am. Assoc. Petrol. Geol. Bull. v. 90, p. 1381-1405.
23- Lucia, J. F., 2007, Carbonate Reservoir Characterization: Springer, 336 p.
24- Moore, C.H., 2001, Carbonate Reservoirs: Porosity Evolution and Diagenesis in a Sequence Stratigraphic Framework: Elsevier, Amsterdam, Developments in Sedimentology, no. 55, 444 p.
25- Nichols, G., E. Williams and C. Paola, 2007, Sedimentary processes, environments and basins: Blackwell Publishing: International Association of Sedimentologists, Special Publication no. 38, 636 p.
26- Piryaei, A., J. J. G. Reijmer, F. S. P. van Buchem, M. Yazdi-Moghadam, J. Sadouni, and T. Danelian, 2010, The influence of Late Cretaceous tectonic processes on sedimentation patterns along the northeastern Arabian plate margin (Fars Province, SW Iran): Geological Society, London, Special Publications,v. 330, no. 1, p. 211 - 251.
27- Rankey, E. C., 2003, Carbonate-filled channel complexes on carbonate ramps:an example from the Peerless Park Member [Keokuk Limestone, Visean, Lower Carboniferous (Mississippian)], St. Louis, MO, USA: Sedimentary Geology, p. 45-61.
28- Razin, P., F. Taati, and van F. S. P. Buchem, 2010, Sequence stratigraphy of Cenomanian-Turonian carbonate platform margins (Sarvak Formation) in the High Zagros, SW Iran: an outcrop reference model for the Arabian Plate, Geological Society, London, Special Publications; v. 329 (1), p. 187 - 218.
29- Read, J. F., 1985, Carbonate platform facies models: Am. Assoc. Petrol. Geol. Bull. v. 69, no. 1, p. 1− 21.
Reading, H. G., 1996, Sedimentary environment and facies: Blackwell Sci. Pub., 615 p.
30- Schmoker, J. W., and R. B. Halley, 1982, Carbonate porosity versus depth; a predictable relation for South Florida, AAPG Bulletin, v. 66, no. 12, p. 2561-2570.
31- Serra, O., 1985, Sedimentary environments from wireline logs: Schlimberger, 211 p.
32- Surlyk, F., S. K. Jensen, and M. Engkilde, 2008, Deep channels in the Cenomanian–Danian Chalk Group of the German North Sea sector: Evidence of strong constructional and erosional bottom currents and effect on reservoir quality distribution: AAPG Bulletin, v. 92, No. 1, p. 1565–1586
33- Taghavi, A. A., A. Mørk, and M. A. Emadi, 2006, Sequence stratigraphically controlled diagenesis governs reservoir quality in the carbonate Dehluran Field, southwest Iran: Petroleum Geoscience; v. 12; no. 2; p. 115-126.
34- Veeken, P. C. H. 2007, Seismic Stratigraphy, basin analysis and reservoir characterization: Elsevier, 509 p.
35- Wilson, J. L., 1975, Carbonate facies in geological history: Springer, New York, 471 p.
 

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار