نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• ندا شاکری ¹
• حسین رحیم پور بناب ¹
• وحید توکلی ²
• الهام حاجی کاظمی ³

¹ دانشکده زمین شناسی، پردیس علوم، دانشگاه تهران، ایران

² تهران- میدان انقلاب- دانشگاه تهران- پردیس علوم- دانشکده زمین‌شناسی

³ دکتری رسوب‌شناسی و ژئوشیمی رسوبی ، شرکت نفت فلات قاره ایران

چکیده

سازندهای کربناته دالان بالایی و کنگان با سن پرمین پسین- تریاس پیشین به عنوان سنگ مخزن اصلی گازی در برخی از میادین خلیج فارس به شمار می‌آیند. در این مطالعه برای بررسی عوامل مؤثر بر توزیع کلاس‌های پتروفیزیکی لوسیا، ریزرخساره‌ها و فرایندهای دیاژنزی بخش بالایی سازند دالان و سازند کنگان در یکی از میادین خلیج‌فارس مورد بررسی قرار گرفته است. در این مطالعه 1110 مقطع نازک و 840 داده تخلخل و تراوایی مربوط به مغزه‌های حفاری بررسی شده است. در مطالعات پتروگرافی 15 ریزرخساره در قالب 4 کمربند رخساره‌ای پهنه جزرومدی، لاگون، پشته‌های زیرآبی و دریای باز در یک محیط کم‌شیب کربناته شناسایی گردید. به منظور گروه‌بندی گونه‌های سنگی مخزنی بر روی نمودار پتروفیزیکی لوسیا، داده‌های تخلخل و تراوایی بر روی این نمودار ترسیم شدند. با توجه به نوع ریزرخساره و شدت فرآیندهای دیاژنزی، داده‌های تخلخل و تراوایی در تمامی قسمت‌های نمودار پتروفیزیکی لوسیا جای گرفته‌اند. این مطالعه نشان می‌دهد که سنگ مخزن میدان مورد مطالعه، از لحاظ مخزنی بسیار ناهمگن است و متأثر از فرایندهای رسوبی و دیاژنزی می‌باشد. بر این اساس، سیمان‌های کلسیتی و انیدریتی باعث شده‌اند که نمونه‌های دانه پشتیبان از کلاس 1 و 2 لوسیا به قسمت‌های پایینی کلاس‌ها و در بخش نمونه‌های غیرمخزنی نمودار جای گیرند. در مقابل، در مواردی، انحلال و دولومیتی‌شدن در ریزرخساره‌های گل پشتیبان، منجر به قرارگیری از کلاس 3 لوسیا به کلاس 1 و 2 شده است. انحلال و دولومیتی‌شدن در ریززخساره‌های دانه پشتیبان منجر به قرارگیری داده‌های آن در قسمت‌های بالایی کلاس‌های 1 و 2 شده است.

کلیدواژه‌ها

• بخش فوقانی سازند دالان
• سازند کنگان
• ریزرخساره
• دیاژنز
• نمودار لوسیا

موضوعات

• میکروفاسیس

عنوان مقاله [English]

Combined effects of depositional and diagenetic processes on the distribution of rock type in the Lucia petrophysical classification system; Case study of Dalan and Kangan formations

نویسندگان [English]

• neda Shakeri ¹
• Hossain Rahimpour-Bonab ¹
• Vahid Tavakoli ²
• Elham Haji Kazemi ³

¹ , School of Geology, College of Science, University of Tehran, Iran

² School of Geology, College of Science, University of Tehran, Iran

³ Iranian Offshore Oil Co

چکیده [English]

Upper Dalan and Kangan carbonate formations with Late Permian-Early Triassic ages are considered as the main gas reservoir rocks in some Persian Gulf fields. In this study, to investigate the factors affecting the distribution of reservoir rock types, microfacies and diagenetic processes in the upper part of Dalan and Kangan formations in one of the Persian Gulf fields have been investigated. A total of 1110 thin sections and 840 porosity and permeability data (RCAL data) were used. In petrographic studies, 15 microfacies were classified into 4 facies belts of tidal zone, lagoon, shoal and open marine in an epeiric carbonate platform environment. To investigate and grouping of the reservoir rock types on the Lucia petrophysical diagram, the porosity and permeability data were plotted on this diagram.Depending on the type of microfacies and diagenetic processes, porosity and permeability data are included in all parts of the diagram. This study shows that the reservoir rock of the studied field is very heterogeneous in terms of reservoir properties and was affected by sedimentary and diagenetic processes. Accordingly, grain supported samples have been moved from class 1 and 2 to the lower parts of the diagram, in non-reservoir section, due to calcite and anhydrite cements. In contrast, in some cases, dissolution and dolomitization in mud-supported microfacies, led to data placement from class 3 of Lucia to class 1 and class 2.Dissolution and dolomitization in grain-supported microfacies have resulted in the placement of these samples in the upper parts of classes 1 and 2.

کلیدواژه‌ها [English]

• upper Dalan Formation
• Kangan Formation
• Microfacies
• Diagenesis
• Lucia diagram