نویسندگان

• بهزاد خانی ¹
• محمدحسین حیدری فرد ²
• بهرام علیزاده ³
• علی کدخدائی ⁴
• نرگس عدالتی‌منش ⁵

¹ کارشناس ارشد زمین‌شناسی نفت، دانشگاه شهید چمران اهواز

² کارشناس ارشد، شرکت ملی مناطق نفت خیز جنوب

³ هیات علمی

⁴ هیئت علمی دانشگاه تبریز

⁵ کارشناس ارشد ژئوشیمی، دانشگاه تبریز

چکیده

در این مطالعه 40خرده حاصل از حفاری سازندهای پابده، گورپی،کژدمی و گدوان میدان نفتی آغاجاری مورد آنالیز راک‌ایول قرار گرفته است.به منظور شناسایی شرایط محیط رسوبگذاری سازندهای مورد مطالعه، به 4زون تقسیم شده‌اند که زون‌های
A(سازند کژدمی-187) و C‌(سازند کژدمی-140)بیانگر شرایط احیایی‌تر همراه با حضور مواد آلی دریایی و زون‌های D‏ ‌(سازند گدوان-140)وB(سازند گدوان-187) بیانگر شرایط اکسیدی‌تر همراه با ورود مواد آلی قاره‌ای به حوضه است. براساس آنالیز راک ایولسازند‌های پابده، گورپی، پابده و کژدمی از پتانسیل هیدروکربن‌زایی متغیری برخوردار هستند. نمودار HIدر مقابل OIنشان داد که نوع کروژن در این سازندها مخلوطی از II وIII می‌باشد. میزان اثر ماتریکس سازندهای پابده، گورپی، کژدمی و گدوان، از طریق ترسیم نمودار S2در برابر TOCو تعیین معادله خط رگرسیون آنها مورد محاسبه قرار گرفت.نتایج نشان می‌دهد که مقدار قابل توجه S2جذب شده توسط ماتریکسدر سازند پابده‌(mg HC/gr rock96/6-98/ 4در چاه های 113و 121) و گورپی‌(mg HC/gr rock33/4 در چاه 113) می‌باشد که به علت بلوغ حرارتی کم‌(430(Tmax< و نسبت پایین گاز به نفت این سازندها است. در سازند گدوان چاه 187مقدار S2جذب شده توسط ماتریکسmg HC/gr rock13/0 می‌باشد که دارای بلوغ حرارتی نسبتاً بالایی می‌باشد. کمترین تاثیر ماتریکس مربوط به سازندهای کژدمی و گدوان می‌باشد، زیرا اکثر نمونه‌ها بالغ بوده، به مرحله نفت زایی رسیده‌اند و GORP بالایی را نشان می‌دهند. مقدار کربن آلی فعال در سازندهای پابده 64/1- 27/0(برسنگ منشاء ضعیف تا خوب)، سازند گورپی64/0- 14/0(سنگ منشاء ضعیف تا متوسط)، کژدمی 27/2- 85/1‌(سنگ منشاء خوب تا غنی)و سازند گدوان 51/0- 30/0درصد وزنی‌(سنگ منشاء ضعیف تا متوسط) دلالت دارند. مقدار پارامتر GORP برای سازندهای مورد مطالعه-(1-0) نشانگر محدوده متغیر پتانسیل نفت‌زایی و گاززایی آنها می‌باشد.

کلیدواژه‌ها

• ارزیابی ژئوشیمیایی
• تعیین نسبت گاز- نفت
• آنالیز راک ایول
• اثر ماتریکس
• تعیین نسبت گاز
• نفت
• دیاگرامS2 در مقابل TOC
• میدان نفتی آغاجاری

عنوان مقاله [English]

Geochemical investigation of petroleum source rocks by using Rock- Eval data in the Agha-Jari oilfield

نویسندگان [English]

• Behzad khani ¹
• Mohammadhossein Heydarifard ²
• Bahram Alizadeh ³
• Ali Kadkhodaei ⁴
• Narghes Edalatimanesh ⁵

چکیده [English]

In this study, 40 drilling cutting of the Pabdeh, Gurpi, kazhdumi and Gadvan Formations from the Agha-Jari Oilfield were analyzed by using Rock-Eval pyrolysis. In order to recognizing sedimentary environmental conditions of studied Formations, they are divided to 4 zones which A (Kazhdumi Formation#187) and C (Kazhdumi Formation#140) zones show reduction conditions by presence of sea organic materials and B (Gadvan Formation #140) and D(Gadvan Formation#187) zones show oxidation conditions by presence of continental organic materials to basin. Based on the Rock-Eval pyrolysis data, the Pabeh, Gurpi, Kazhdumi and Gadvan Formations have variable hydrocarbon generative potential. HI vs. OI plot revealed that the kerogen type in this Formations is a mixed of types II & III. The intensity of matrix effect in the Pabdeh, Gurpi, Kazhdumi and Gadvan Formations was compared by using S2 vs. TOC plot and calculating its regression equation. The results show that the significant amount of S2 adsorption by matrix was happened in the Pabdeh (4.98-6.96 mg HC/gr rock in wells 113 and 121) and Gurpi Formations ‌(4.33 mg HC/gr rock in well 113) which is due to their low thermal maturity‌(Tmax

کلیدواژه‌ها [English]

• Geochemical evaluation
• Rock-Eval pyrolysis
• gas - oil ratio
• Rock
• Eval pyrolysis
• mineral matrix effect
• Gas
• oil ratio
• S2 vs. TOC diagram
• Aghajari oilfield