نویسندگان

• اکبر پرواسیده ¹
• فاطمه واعظ جوادی ²

¹ چینه‏شناسی و فسیل‏شناسی دانشگاه تهران

² دانشکده زمین شناسی، پردیس علوم، دانشگاه تهران

چکیده

      فاطمه واعظ جوادی ، استادیار دانشکده زمین شناسی، پردیس علوم، دانشگاه تهران *   اکبر پرواسیده ، کارشناس ارشد چینه‏شناسی و فسیل‏شناسی دانشگاه تهران     چکیده   معدن زغال‏سنگ تخت واقع در جنوب شرق مینودشت، استان گلستان دربردارنده ماکروفسیل‏های گیاهی بسیار خوب حفظ شده‏ای می‏باشد که برای اولین بار معرفی می‏شوند. تعداد 27 گونه ماکروفسیل گیاهی متعلق به 22 جنس مورد شناسایی قرار گرفت. این گونه‏ها به راسته‏های اکوئی ستال‏ها، اُسموندال‏ها، فیلیکال‏ها، پلتاسپرمال‏ها، بنتیتال‏ها، سیکادال‏ها، گینکگوآل‏ها و پاینال‏ها (کونی فرآل‏ها) متعلق هستند. بر اساس حضور گونه‏های شاخص نظیر Equisetites muensteri ، Clathropteris meniscoides ، Dictyophyllum exile ، Scytophyllum persicum ، Anthrophyopsis crassinervis ، Pterophyllum bavieri و Baiera muensteriana سن رتین برای این مجموعه خاطر نشان می‏گردد. نظر به این که منطقه جنگلی بوده و در نقشه زمین‏شناسی نیز تفکیکی از سازندهای گروه شمشک صورت نگرفته بود، این مطالعه محرز بودن سازند کلاریز را برای رسوبات دربردارنده آن تأکید می‏نماید. فلور منطقه مینودشت مشابهت بسیاری با فلور مناطق زیراب، طزره، نرگس چال، هیو، جاجرم (البرز)، معادن پروده (طبس) و داربید خون (حوزه کرمان) دارد . بنابراین، در خلال رتین، صفحه ایران از منطقه کرمان تا طبس و البرز یک صفحه یکپارچه را تشکیل می‏داده و آب و هوای یکنواختی بر آن حاکم بوده است. با توجه به مطالعه آماری صورت گرفته بر روی 307 نمونه فسیل گیاهی مشخص شد که راسته‏های فیلیکال‏ها، بنتیتال‏ها، گینکگوآل‏ها و پاینال‏ها (کونی فرآل‏ها) به ترتیب دارای فراوانی نسبی 02/42%، 11/38%، 17/7% و 51/6% می‏باشند. شاخص مشابهت یا اندکس سورنسون فلور این منطقه در حد جنس و گونه برای مناطق مختلف البرز (نرگس چال، قشلاق، هیو، ساپوهین) و طبس (معادن پروده) در ایران و فلور رتین سایر نواحی اوراسیا (ژاپن، ویتنام، چین، چین، فرانسه، اطریش، گرینلند) تعیین گردید و محرز شد که ایران در کمربند آب و هوایی نیمه گرمسیری و مرطوب یوروسینین در خلال رتین قرار داشته است. از طرف دیگر با توجه به حضور گونه‏های بومی و محلی ایران در محدوده اقلیم آسیای میانه از تقسیمات و خرمیف و منطقه آسیای جنوب غربی از تقسیمات دوبروسکینا جای می‏گیرد.   واژه‏های کلیدی : رتین، ماکروفسیل گیاهی، سازند کلاریز، مینودشت، البرز شرقی، اندکس سورنسون

کلیدواژه‌ها

• رتین
• ماکروفسیل گیاهی
• سازند کلاریز
• مینودشت
• البرز شرقی
• اندکس سورنسون

عنوان مقاله [English]

Plant Macrofossils from the Takht Coal Mine, Minoodasht and its Dating, Relative abundance and Sørensen index in comparison with the other Florizones in Iran and Eurasia

نویسندگان [English]

• Akbar Parvacideh ¹
• Fatemeh Vaez Javadi ²

¹ Tehran University

² Tehran University

چکیده [English]

Takht mine, SE Minoodasht contains well-preserved plant macrofossils belonging to 27 species allocated to 22 genera of various orders viz., Equisetales, Osmundales, Filicales, Peltaspermales, Bennettitales, Ginkgoales and Coniferales. The plant macrofossils in this area are studied for the first time. Based on the occurrence of Equisetites muensteri, Clathropteris meniscoides, Dictyophyllum exile, Anthrophyopsis crassinervis, Scytophyllum persicum, Pterophyllum bavieri, and Baiera muensteriana a Rhaetian age is suggested for this assemblage. Since, there was no differentiation between formations in geological map these flora emphasized spreading the Kalariz Formation in this area. The Minoodasht flora is correlated to the plant macrofossil assemblages of Zirab, Tazareh, Narges-Chal, Hiv, Jajarm (Alborz), Parvadeh mines (Tabas), and Darbid-Khun (Kerman Basin). Therefore, there were close floristic relationships between North and Central-East Iran (i.e. Kerman Basin and Tabas Block) and two areas were palaeogeographically closely related, probably forming a uniform paleoenvironment. On the basis of relative abundances of taxa, Filicales, Bennettitales, Ginkgoales and Pinales were 42.02%, 38.11%, 7.17% and 6.51%, respectively. It is noteworthy that variety and relative abundance of the species of Filicophyta and Bennetittales were high within Iran during the Late Triassic epoch. Therefore, a warm wet climatic regime dominated. In addition, a more uniform climate in continental scale is suggested. On the basis of similarity indices and relative abundance of taxa, Iran located within Eurasia climatic belt, Euro-Sinian Region, and the Middle Asia Province of Vakhrameev’s subdivisions and south-western region of Dubroskina’s subdivisions during this epoch.

کلیدواژه‌ها [English]

• Flora
• Rhaetian
• Kalariz Formation
• Minoodasht
• E. Alborz
• Similarity index