بهرام علیزاده؛ محدثه جانباز؛ مسعود شایسته؛ سید حسین حسینی باغسنگانی
دوره 25، شماره 1 ، بهار 1388، صفحه 1-16
چکیده
در این مطالعه 45 خرده حاصل از حفاری سازندهای پابده و کژدمی میدان نفتی رگسفید واقع در فروافتادگی دزفول جنوبی مورد آنالیز راکایول قرار گرفته است. نمودار S2 در مقابل کل کربن آلی (TOC) نشان داد که تیپ کروژن در این میـدان غالبـاً از نوع II است. مقـدار قـابـل تـوجه S2 جـذب شـده توسـط ماتریکـس در سـازندهای پابده mgHC/gr rock) 4-5/2) و کژدمی mgHC/gr ...
بیشتر
در این مطالعه 45 خرده حاصل از حفاری سازندهای پابده و کژدمی میدان نفتی رگسفید واقع در فروافتادگی دزفول جنوبی مورد آنالیز راکایول قرار گرفته است. نمودار S2 در مقابل کل کربن آلی (TOC) نشان داد که تیپ کروژن در این میـدان غالبـاً از نوع II است. مقـدار قـابـل تـوجه S2 جـذب شـده توسـط ماتریکـس در سـازندهای پابده mgHC/gr rock) 4-5/2) و کژدمی mgHC/gr rock) 12-7) به علت بلوغ کم و نسبت پایین گازـ نفت بوده و علت تغییرات تأثیر ماتریکس در سازند پابده این میدان، تغییر مقادیر TOC می‌باشد. مقدار کربن آلی فعال در سازندهای پابده و کژدمی به ترتیب 29/2-22/0 و 25/2-7/1درصد وزنی است که بیانگر سنگ منشأیی متوسط تا غنی می‌باشد. نسبت دگرسانی کروژن در سازندهای مذکور بسیار کم بوده (15/0-07/0) و هنوز مقدار قابل توجهی هیدروکربن تولید نکردهاند که با مقادیر پایین Tmax نیز تأیید میشود. فاکتور گازـ نفت در سازندهای مطالعه شده (5/0-2/0) نشان میدهد که پتانسیل نفتزایی آنها بیشتر از پتانسیل گاززایی است. از نقشههای همارزش TOCoil و TOCgas در سازند پابده استنباط میشود که عمق حوضه در زمان تهنشست این سازند در شمالغرب و جنوبشرق میدان بیشتر از میانه میدان بوده است.
حامد زندمقدم؛ رضا موسوی حرمی؛ اسدا... محبوبی؛ بهنام رحیمی
دوره 25، شماره 1 ، بهار 1388، صفحه 17-39
چکیده
دو برش گزوئیه و داهوئیه (الگو) در شرق و جنوب شرق زرند، شمال غرب کرمان به ضخامتهای 227 و 240 متر جهت تفسیر منشاء نهشته های سیلیسی آواری سازند داهو به سن کامبرین پیشین انتخاب و مورد مطالعه قرار گرفته اند. اطلاعات حاصل از مجموعه رخساره های سنگی، عناصر ساختاری و داده های پتروگرافی موید رسوبگذاری نهشته های سیلیسی آواری سازند داهو در ...
بیشتر
دو برش گزوئیه و داهوئیه (الگو) در شرق و جنوب شرق زرند، شمال غرب کرمان به ضخامتهای 227 و 240 متر جهت تفسیر منشاء نهشته های سیلیسی آواری سازند داهو به سن کامبرین پیشین انتخاب و مورد مطالعه قرار گرفته اند. اطلاعات حاصل از مجموعه رخساره های سنگی، عناصر ساختاری و داده های پتروگرافی موید رسوبگذاری نهشته های سیلیسی آواری سازند داهو در یک سیستم رودخانه ای مئاندری است که از سمت جنوب به شمال در حرکت بوده است. مطالعات منشاء و تاریخچه رسوبگذاری با استفاده از خصوصیات پتروگرافی اجزاء تشکیل دهنده، آنالیز جهت جریان دیرینه و موقعیت تکتونیکی این نهشته ها بر روی دیاگرامهای مثلثی Qt-F-L و Qm-F-Lt نشان می دهد که رسوبات سازند داهو از یک گرانیت آلکالی مرتبط با فاز کوهزایی پان آفریکن و در یک سیستم رودخانه ای از پهنه کراتونی عربستان سرچشمه گرفته و به عنوان رسوبات پس از ریفت در حوضه ریفتی کرمان راسب شده اند. امید است که این داده ها بتواند در بازسازی جغرافیای دیرینه کامبرین پیشین در مقیاس محلی و ناحیه ای مفید واقع شوند.
غلامحسین کرمی
دوره 25، شماره 1 ، بهار 1388، صفحه 39-52
چکیده
منطقه مورد مطالعه (چشمهعلی و حوضه آبگیر آن) در 32 کیلومتری شمال غرب دامغان واقع شده است. حوضه آبگیر چشمه عمدتاً از آهکهای ضخیم لایه تا تودهای سازند لار و آهکهای نازک لایه و آهکهای مارنی سازند دلیچای تشکیل شده است. به منظور بررسی نقش چینهشناسی بر توسعه کارست در سازندهای مذکور، وضعیت زمینشناسی، خصوصیات فیزیکی و شیمیایی ...
بیشتر
منطقه مورد مطالعه (چشمهعلی و حوضه آبگیر آن) در 32 کیلومتری شمال غرب دامغان واقع شده است. حوضه آبگیر چشمه عمدتاً از آهکهای ضخیم لایه تا تودهای سازند لار و آهکهای نازک لایه و آهکهای مارنی سازند دلیچای تشکیل شده است. به منظور بررسی نقش چینهشناسی بر توسعه کارست در سازندهای مذکور، وضعیت زمینشناسی، خصوصیات فیزیکی و شیمیایی آب چشمه و خصوصیات سیستم ورودی در حوضه آبگیر چشمه مورد مطالعه قرار گرفته است. در مورد خصوصیات فیزیکی و شیمیایی آب چشمه، پارامترهای دبی چشمه، درجه حرارت آب، هدایت الکتریکی، اسیدیته و مقدار دی‌اکسیدکربن محلول در آب در محل چشمه و کاتیونها و آنیونهای اصلی در آزمایشگاه در طول یکسال به طور ماهانه اندازه‌گیری شده‌اند. تغییرپذیری اندک کلیه خواص فیزیکی و شیمیایی آب خروجی از چشمه و همچنین خصوصیات سیستم ورودی در حوضه آبگیر چشمه (نبود پدیده‌های ژئومرفولوژیکی مهم کارستی از قبیل گودی‌های مسدود، فروچاله‌ها، و درزه‌ها و شکستگی‌ها انحلالی بزرگ و عمیق) بیانگر این مطلب است که سیستم غالب جریان در سفره آب زیرزمینی چشمهعلی از نوع سیستم افشان می‌باشد. چنین سیستم جریان در سفره های کارستی بیانگر توسعه اندک پدیده کارست در منطقه می باشد. با توجه به وضعیت زمینشناسی حوضه آبگیر چشمهعلی دامغان، یکی از مهمترین دلایل توسعه اندک کارست در حوضه چشمهعلی وضعیت چینهشناسی منطقه است به این ترتیب که سازند دلیچای (که برای فرایند کارستی شدن استعداد نسبتاً اندکی دارد) در حد فاصل بین آهکهای ضخیم لایه و تودهای سازند لار (که برای توسعه کارست بسیار مستعد هستند) و محل ظهور چشمه قرار گرفته است، باعث شده که جریان آب زیرزمینی را به صورت تدریجی به چشمه برساند و از توسعه کارست جلوگیری نماید.
ابراهیم قاسمی نژاد؛ زینب رضایی
دوره 25، شماره 1 ، بهار 1388، صفحه 53-66
چکیده
:
سازندآب تلخ با سن کامپانین – ماستریختین یکی از واحد های سنگ چینه‌ای حوضه رسوبی کپه‌داغ به شمار می‌رود. پالینومورفهای دریایی (داینوفلاژله‌ها) با درجه حفظ شدگی نسبتاً خوب در قسمت زیرین و میانی این سازند در برش الگو یافت می‌شوند در حالی که نیمه بالایی برش حاوی تعداد اندکی پالینومورف می‌باشد. در این مطالعه علاوه بر پالینولوژی، ...
بیشتر
:
سازندآب تلخ با سن کامپانین – ماستریختین یکی از واحد های سنگ چینه‌ای حوضه رسوبی کپه‌داغ به شمار می‌رود. پالینومورفهای دریایی (داینوفلاژله‌ها) با درجه حفظ شدگی نسبتاً خوب در قسمت زیرین و میانی این سازند در برش الگو یافت می‌شوند در حالی که نیمه بالایی برش حاوی تعداد اندکی پالینومورف می‌باشد. در این مطالعه علاوه بر پالینولوژی، تعداد 7 نمونه مورد پیرولیز راک– ایول قرار گرفت. مطالعه اسلایدهای پالینولوژی نشان میدهد که سازند آب تلخ در برش الگو در محیط نزدیک ساحل تا حاشیه حوضه و تحت شرایط اکسیدان و با انرژی متوسط تا بالا نهشته شده است. نتایج حاصل از پیرولیز راک-ایول نشان میدهد که نمونههای این سازند به مرحله کاتاژنز (Tmax بالاتر از 435 درجه سانتیگراد) و در نتیجه به مرحله بلوغ نرسیدهاند. این نمونهها محتوی کروژن نوع Ш بوده و به لحاظ پتانسیل تولید هیدروکربور بسیار ضعیف می‌باشند. نتایج حاصل از مطالعات پیرولیز نتایج به دست آمده از مطالعه پالینولوژیکی نمونه ها را تایید مینماید.
هانیه جعفری درگاهی؛ محمدرضا کمالی؛ محمود معماریانی
دوره 25، شماره 1 ، بهار 1388، صفحه 67-80
چکیده
میادین نفتی مارون و کوپال از بزرگترین میادین ناحیه فروافتادگی دزفول است که در جنوب شرقی شهر اهواز در مجاورت میدانهای نفتی آغاجاری و اهواز قرار گرفته است. سازندهای ایلام و سروک مخازن هیدروکربنی این دو میدان می باشند. بمنظور بررسی خصوصیات ژئوشیمیایی، نمونه نفتهای مخازن ایلام و سروک در میادین مورد مطالعه با استفاده از خواص فیزیکی ...
بیشتر
میادین نفتی مارون و کوپال از بزرگترین میادین ناحیه فروافتادگی دزفول است که در جنوب شرقی شهر اهواز در مجاورت میدانهای نفتی آغاجاری و اهواز قرار گرفته است. سازندهای ایلام و سروک مخازن هیدروکربنی این دو میدان می باشند. بمنظور بررسی خصوصیات ژئوشیمیایی، نمونه نفتهای مخازن ایلام و سروک در میادین مورد مطالعه با استفاده از خواص فیزیکی و شیمیایی تحت آنالیز قرار گرفتند. بررسی خواص فیزیکی نمونه نفتهای مخازن یاد شده نظیر استفاده از درصد وزنی گوگرد، نسبت نیکل به وانادیوم، درجه API و دیگر پارامترهای فیزیکی حاکی از تشابه و بلوغ نسبتاً یکسان در نمونه های مورد مطالعه می باشد. مطالعه بیومارکرهای خانواده ترپانها و استرانهای تخلیص شده از برش اشباع و همچنین بررسی های ژئوشیمیایی نشان می دهد که هیدروکربن های تجمع یافته در مخازن یاد شده، از سنگ منشائی کربناته مشتق شده اند. کروژن سنگ منشاء احتمالی از نوع II و مخلوطی از نوع II و III می باشد. بررسی پارامترهای بلوغ بیومارکر حاکی از بلوغی متوسط در حد اوایل تا اواسط پنجره نفت زائی برای مواد آلی تولید کننده نفتهای تجمع یافته در این میدان می باشد. مطالعه اندیس اولینان نشانگر وجود مواد آلی با منشاء دریایی و حاکی از وجود سنگ مادر مولد نفت با سن قدیمی تر از کرتاسه می باشد.
اسد عبدی؛ محمد حسین آدابی
دوره 25، شماره 1 ، بهار 1388، صفحه 81-100
چکیده
سازند شهبازان به سن ائوسن میانی تا بالایی از توالیهای دولومیت، آهک دولومیتی و مارن تشکیل گردیده است. برش مورد مطالعه در جنوب غرب ایران در منطقه لرستان واقع شده است. بر اساس مشاهدات صحرایی و مطالعات پتروگرافیکی (اندازه دانه ها و فابریک) چهار نوع دولومیت تشخیص داده شده است. در دولومیکرایت (دولومیت I) با توجه به وجود قالبهای تبخیری، ...
بیشتر
سازند شهبازان به سن ائوسن میانی تا بالایی از توالیهای دولومیت، آهک دولومیتی و مارن تشکیل گردیده است. برش مورد مطالعه در جنوب غرب ایران در منطقه لرستان واقع شده است. بر اساس مشاهدات صحرایی و مطالعات پتروگرافیکی (اندازه دانه ها و فابریک) چهار نوع دولومیت تشخیص داده شده است. در دولومیکرایت (دولومیت I) با توجه به وجود قالبهای تبخیری، پلوئید و لامینههای جلبگی مشخص شد که دولومیکریت های سازند شهبازان در یک پهنه جزر و مدی نهشته شده است و دولومیت های ثانویه (نوع II، III، IV ) در طول دیاژنز تدفینی کم عمق تا عمیق شکل گرفته اند. با استفاده از آنالیز عنصری دولومیکرایت‌ها مشخص شد که 1- در محیط های دیاژنزی با افزایش فرایند دیاژنزی در دولومیکریت ها، میزان Mg، Fe و Mn افزایش و همزمان میزان Ca، Sr و Na کاهش می یابد 2- در مرز احتمالی بین سازند شهبازان و آسماری بر اساس تغییر در ترکیب کانی شناسی و فرایند انحلال ، میزان Ca, Sr و Na افزایش و میزانMg, Mn و Mn/Ca کاهش یافته است و3- بر اساس گروه بندی داده های ژئوشیمیایی با استفاده ار آنالیز خوشه ای و مشخصات پتروگرافی چهار گروه متفاوت ایجاد شد که نشان دهنده خصوصیات متفاوت از محیط رسوبی هستند.
فرشته سجادی؛ مریم مشیدی
دوره 25، شماره 1 ، بهار 1388، صفحه 101-112
چکیده
محیط دیرینه بخش فوقانی سازند چمن بید در برش الگو واقع در غرب بجنورد، جنوب غربی دهکده آشخانه با استفاده از پالینومورفها و مواد ارگانیکی مورد مطالعه قرار گرفت. پالینومورفهای متنوع با درجه حفظ شدگی خوب در این برش وجود دارند. تعداد 34 نمونه از این قسمت از سازند، با ضخامت تقریبی ٢٤٠ متر که بطور عمده شامل شیل آهکی و آهک می باشد برداشت ...
بیشتر
محیط دیرینه بخش فوقانی سازند چمن بید در برش الگو واقع در غرب بجنورد، جنوب غربی دهکده آشخانه با استفاده از پالینومورفها و مواد ارگانیکی مورد مطالعه قرار گرفت. پالینومورفهای متنوع با درجه حفظ شدگی خوب در این برش وجود دارند. تعداد 34 نمونه از این قسمت از سازند، با ضخامت تقریبی ٢٤٠ متر که بطور عمده شامل شیل آهکی و آهک می باشد برداشت شد، که از این تعداد 30 نمونه حاوی گروههای مختلف پالینومورفها شامل اسپورها، پولنها، سیست داینوفلاژله ها، پوسته داخلی فرامینیفرها، خرده های چوب و همچنین SOM می‌باشد که مورد شناسائی و شمارش قرار گرفتند. حضور فراوان خردههای چوب برنگ قهوهای روشن، با فرم تیغهای و اندازه بزرگ، و فقدان جورشدگی، همچنین وجود SOM شفاف، پوسته داخلی فرامینیفرها و حضور سیست داینوفلاژله‌ها از نوع پروکسیمیت به میزان اندک، حاکی از آن است که محیط دیرینه بخش فوقانی سازند چمن بید یک محیط لاگون (راکد و کم اکسیژن) بوده است که چندین پیشروی کوتاه مدت دریا را تحمل کرده است.
حمیدرضا پاکزاد؛ عبدالحسین امینی
دوره 25، شماره 1 ، بهار 1388، صفحه 113-132
چکیده
در رسوبات عهد حاضر جنوب شرق اصفهان مجموعه های رخساره‌ای نهشته های جریانی خرده‌دار(deposits (debris-flow، جریانی رودخانه‌ای(stream–flow deposits) ، دریاچه‌ای(depoits (lake و حاشیه ای رودخانه‌ای(overbank deposits) قابل تفکیک می‌باشند. نهشته های جریانی خرده‌دار را دو رخساره گراولی (Gms) و ماسه گلی تودهای (Sms) تشکیل می‌دهند. نهشته های جریانی رودخانه‌ای ...
بیشتر
در رسوبات عهد حاضر جنوب شرق اصفهان مجموعه های رخساره‌ای نهشته های جریانی خرده‌دار(deposits (debris-flow، جریانی رودخانه‌ای(stream–flow deposits) ، دریاچه‌ای(depoits (lake و حاشیه ای رودخانه‌ای(overbank deposits) قابل تفکیک می‌باشند. نهشته های جریانی خرده‌دار را دو رخساره گراولی (Gms) و ماسه گلی تودهای (Sms) تشکیل می‌دهند. نهشته های جریانی رودخانه‌ای را چهار رخساره گراولی/ کنگلومرائی بدون لایه بندی تا با لایهبندی ضعیف ((Gm، مورب مسطح (Gp) و مورب عدسی (Gt) و ماسه سنگ با طبقهبندی مورب عدسی (St) شامل می شوند . نهشته های دریاچه‌ای را دو رخساره گل تودهای نارنجی تا قرمز رنگ (Fm) و گل متمایل به سبز تا زرد رنگ بابین لایههای ماسهای (Fsc) تشکیل می‌دهند. نهشته های حاشیه ای رودخانه‌ای شامل دو رخساره گل خاکی رنگ با یین لایههای ماسه و گراول (FL) و ماسهای تودهای بدون ماتریکس (Sm) می‌باشند.
از ویژگی‌های این رخسارهها، نهشته شدن دوره ای رسوبات در شرایط آب و هوائی نیمه خشک و مرطوب موقت با غلبه انرژی کم را می باشد. تغییرات دورهای در ریزش های جوی باعث تغییرات در سطح آب دریاچه گاوخونی شده که انعکاس آن در نهشته‌های دریاچه‌ای و آبرفتی مخصوصاً در بخش انتهایی مخروطافکنهها قابل مشاهده است.
