غلامرضا حسین یار؛ حسین رحیم پور بناب
دوره 27، شماره 3 ، پاییز 1390، صفحه 1-16
چکیده
سازندکنگان (تریاس پیشین) به همراه سازند دالان بالایی مهمترین سنگ مخزن گای ایران را تشکیل میدهند. بررسی رخسارههای موجود در سازند کنگان نشان میدهد که بطور کلی دو نوع رخسارهی اوئیدی-گرینستونی و مادستونی-دولومادستونی بیش از 75 درصد از رخسارههای این سازند را تشکیل میدهند. بنابراین شناسایی فرایندهای کنترل کننده کیفیت مخزنی ...
بیشتر
سازندکنگان (تریاس پیشین) به همراه سازند دالان بالایی مهمترین سنگ مخزن گای ایران را تشکیل میدهند. بررسی رخسارههای موجود در سازند کنگان نشان میدهد که بطور کلی دو نوع رخسارهی اوئیدی-گرینستونی و مادستونی-دولومادستونی بیش از 75 درصد از رخسارههای این سازند را تشکیل میدهند. بنابراین شناسایی فرایندهای کنترل کننده کیفیت مخزنی در این رخسارهها میتواند کمک زیادی در پیشبینی توزیع خصوصیات مخزنی سازند داشته باشد. در این مطالعه، ابتدا رخسارههای میکروسکوپی و محیطرسوبی این دو گروه رخسارهای شناسایی شده و سپس تاثیر فرایندهای مختلف رسوبی و دیاژنزی کیفیت مخزنی رخسارهها با رسم نمودارهای تخلخل-تراوایی توضیح داده شده است.نتایج حاصله نشان میدهد که بهترین زونهای مخزنی از رخسارههای دانهغالب تشکیل شدهاند و انحلال آلوکمها در این رخسارهها و نیز دولومیتی شدن باعث افزایش خصوصیات مخزنی سازند کنگان شده است. در حالی که سیمانی شدن کلسیتی، انیدریتی شدن و تراکم سبب کاهش کیفیت مخزنی شدهاند.
داود دهنوی؛ رضا موسوی حرمی؛ محمد حسین محمودی قرایی؛ فرزین قائمی؛ فرخ قائمی
دوره 27، شماره 3 ، پاییز 1390، صفحه 17-38
چکیده
در این مطالعه آنالیز رخسارههای سنگی به منظور تفسیر محیط رسوبی و موقعیت تکتونیکی منشا نهشتههای سیلیسی-آواری الیگوسن زون بینالود در برش باغشن گچ واقع در شمال نیشابور انجام گرفته است. مطالعات انجام شده منجر به شناسایی 14 رخساره سنگی و 4 عنصر ساختاری در ضخامتی حدود 160 متر شده اند. رخساره های سنگی در 3 گروه دانه درشت (Gmg,Gcm,Gmm,Gh,Gp,Gt)، ...
بیشتر
در این مطالعه آنالیز رخسارههای سنگی به منظور تفسیر محیط رسوبی و موقعیت تکتونیکی منشا نهشتههای سیلیسی-آواری الیگوسن زون بینالود در برش باغشن گچ واقع در شمال نیشابور انجام گرفته است. مطالعات انجام شده منجر به شناسایی 14 رخساره سنگی و 4 عنصر ساختاری در ضخامتی حدود 160 متر شده اند. رخساره های سنگی در 3 گروه دانه درشت (Gmg,Gcm,Gmm,Gh,Gp,Gt)، دانه متوسط (Sh,Sp,ST,Sr,Sm,Sl) و دانه ریز (Fl,Fm) دسته بندی شده اند. عناصر ساختاری شناسایی شده شامل SB ,LV وCH می باشند. برمبنای شواهد موجود، محیط تشکیل این نهشته ها محیط رودخانه بریدهبریده می باشد. آنالیز پتروفاسیس های ماسه سنگی نشان می دهد که این رسوبات از منشایی با موقعیت تکتونیکی کمان ماگمایی در آب و هوای گرم و خشک سرچشمه گرفته اند. آنالیز جهت جریان قدیمه نشان دهنده جهت جریان شمال شرقی به جنوب غربی برای این نهشته ها می باشد.
فرنازالسادات شوشتریان؛ محمد حسین آدابی؛ عباس صادقی؛ محبوبه حسینی برزی؛ مسعود لطف پور
دوره 27، شماره 3 ، پاییز 1390، صفحه 39-68
چکیده
سازند ایلام (سانتونین-کامپانین) که یکی از سنگ مخزن های نفتی در حوضه زاگرس است، از رخساره های کربناته تشکیل شده است. در این مطالعه در دو برش سطح الارضی (در تاقدیس کبیرکوه و تاقدیس پیون) و یک برش تحت الارضی (چاه دانان- a ) مجموعاً 6 میکروفاسیس تشخیص داده شده است. این میکروفاسیس ها در محیط لاگون تا دریای عمیق ته نشین شده اند. تعداد 446 مقطع ...
بیشتر
سازند ایلام (سانتونین-کامپانین) که یکی از سنگ مخزن های نفتی در حوضه زاگرس است، از رخساره های کربناته تشکیل شده است. در این مطالعه در دو برش سطح الارضی (در تاقدیس کبیرکوه و تاقدیس پیون) و یک برش تحت الارضی (چاه دانان- a ) مجموعاً 6 میکروفاسیس تشخیص داده شده است. این میکروفاسیس ها در محیط لاگون تا دریای عمیق ته نشین شده اند. تعداد 446 مقطع نازک از این سازند مورد مطالعه پتروگرافی و تعداد 93 نمونه مورد آنالیز ژئوشیمیایی قرار گرفته است. بر اساس مقدار عناصر اصلی و فرعی و ایزوتوپ های اکسیژن و کربن در نمونه های سازند ایلام و مقایسه آنها با نتایجی که توسط محققین مختلف برای ترکیب کانیشناسی آراگونیتی و کلسیتی ارائه شده است، کانی شناسی اولیه مخلوط آراگونیت و کلسیت در مقاطع مورد مطالعه در سازند ایل ا م تعیین شده است . ایزوتوپ های اکسیژن و کربن همچنین نشان می دهند که این کربنات ها عمدتاً تحت تأثیر فرایندهای دیاژنز متائوریکی قرار داشته اند. دمای قدیمه آب دریا در زمان تهنشست کربنات های سازند ایلام با استفاده از سنگینترین نمونه ایزوتوپ اکسیژن ( PDB ‰ 60/3-)، در حدود 28 درجه سانتیگراد محاسبه شده است. مقادیر عناصر اصلی، فرعی و ایزوتوپی در کربنات ها به مینرالوژی آن ها وابسته بوده و مینرالوژی نیز به نوبه خود تحت تأثیر فرایندهای دیاژنزی تغییر می یابد . با مطالعات پتروگرافی به تنهایی نمی توان به مینرالوژی اولیه کربنات ها و نوع فرایندهای دیاژنزی حاکم بر آن ها پی برد، در نتیجه باید از مطالعات عنصری و ایزوتوپی به عنوان مکمل مطالعات پتروگرافی یاری جست. کانی های مختلف کربناته در شرایط دما، شوری و نسبت های مختلف Ca/Mg تشکیل می شوند. همچنین علاوه بر تغییرات عناصر ا صلی ( Ca, Mg ) ، عناصرفرعی ( Mn, Fe, Na, Sr ) و ایزوتوپ های اکسیژن و کربن نیز در آن ها تغییر می یابد.
رقیه روزگار؛ عباس صادقی؛ محمد قویدل سیوکی
دوره 27، شماره 3 ، پاییز 1390، صفحه 69-82
چکیده
چکیده سازندهای پادها و بهرام در ناحیه شاهزاده محمد به ضخامت 597 متر حاوی پالینومرفهای فراوان از قبیل آکریتارک ها، اسپورها، کیتینو زوآ و اسکلوکودونت می باشند. در این تحقیق تنها گونه های مربوط به آکریتارک و پرا سینوفیتای این دو سازند مورد مطالعه قرار گرفته است. که مهمترین گونه های آن عبارتند از: Chomotriletes vedugensis, Gorgonisphaeridium abstrosum, ...
بیشتر
چکیده سازندهای پادها و بهرام در ناحیه شاهزاده محمد به ضخامت 597 متر حاوی پالینومرفهای فراوان از قبیل آکریتارک ها، اسپورها، کیتینو زوآ و اسکلوکودونت می باشند. در این تحقیق تنها گونه های مربوط به آکریتارک و پرا سینوفیتای این دو سازند مورد مطالعه قرار گرفته است. که مهمترین گونه های آن عبارتند از: Chomotriletes vedugensis, Gorgonisphaeridium abstrosum, Gorgonisphaeridium condensum Gorgonisphaeridium sp., Lophosphaeridium deminutum, Maranhites perplexus, Papulogobata annulata, Naivifusa exilis, Stellinium micropolygonale, Stellium comptum, Dictyotidium prolatum, Helosphaeridium microclavatum, Deltotosoma intonsum, Somphophragma miscellum, Tornacia sarjeantii , Veryhachum downiei,… آکریتارک های مذکور قابل مقایسه با نمونه های رسوبات دونین بالایی (فراسنین- فامنین ) سایر نقاط ایران از جمله البرز، زاگرس، ایران مرکزی و کشورهای عربستان سعودی ، جنوب اروپا، استرالیا، کانادا و شمال آفریقا می باشند. از سوئی دیگر، بر مبنای خصوصیات آکریتارک های موجود، محیط دریایی کم عمق برای تشکیل رسوبات دونین بالایی در ناحیه شاهزاده محمد کرمان پیشنهاد میگردد .
هاشم باقری؛ حمیدرضا پاکزاد؛ فرزانه تیموری
دوره 27، شماره 3 ، پاییز 1390، صفحه 83-102
چکیده
چکیده سنگهای دربرگیرنده کانسار سرب و روی معدن ایرانکوه عمدتاً سنگهای کربناتی کرتاسه و شیل ژوراسیک است. نهشتههای ژوراسیک در منطقه، شامل شیل های خاکستری تیره، شیل زیتونی و ماسه سنگ میباشند که سنگهای کربناتی کرتاسه با دگرشیبی زاویهدار بر روی آنها قرار میگیرند. کانهزایی عمدتاً در نهشتههای کربناته صورت پذیرفته ...
بیشتر
چکیده سنگهای دربرگیرنده کانسار سرب و روی معدن ایرانکوه عمدتاً سنگهای کربناتی کرتاسه و شیل ژوراسیک است. نهشتههای ژوراسیک در منطقه، شامل شیل های خاکستری تیره، شیل زیتونی و ماسه سنگ میباشند که سنگهای کربناتی کرتاسه با دگرشیبی زاویهدار بر روی آنها قرار میگیرند. کانهزایی عمدتاً در نهشتههای کربناته صورت پذیرفته ولی به دلیل تمرکز قابلتوجه فلزات سنگین در شیلها، در این تحقیق به بررسی نقش آنها به عنوان منشاء فلزات کانسار پرداخته‌ایم. در راستای این هدف مطالعه صحرایی، ژئوشیمیایی و بررسی کانیشناسی شیل ها انجام شد. از آنجاییکه سیالات درگیر از شواهد کلیدی برای تعیین منشاء کانسار می باشد، با انتخاب و تهیه تعدادی نمونه از کانسار به این موضوع نیز پرداخته شد. نتایج حاصل از تجزیه ژئوشیمیایی جذب اتمی عناصر سرب، روی، نقره و نیکل تغییرات بارزی را در غلظت این فلزات در نقاط گسلخورده، نمونههایی که کمتر تحت تأثیر محلولهای آبگین قرار گرفتهاند و یا نواحی دارای کانهزایی نشان میدهد. براساس مطالعات میکروترمومتری و رسم نمودار شوری- دمای همگنشدن سیالات درگیر، نمونههای مربوط به این کانسار دمای همگنشدگی بین C ˚ 160- 100 و شوری 22- 17 درصد وزنی معادل نمکطعام دارد و در محدوده ذخایر سرب و روی تیپ دره میسیسیپی قرار میگیرد. براساس این مطالعات سیالات مسبب کانهزایی شباهت زیادی با شورابههای حوضهای دارند و به نظر میرسد که محتوی فلزات این سیالات با شستشوی شیلهای ژوراسیک بالا رفته و در امتداد گسلها و شکستگیها صعود کرده و در نهایت این سیالات در اثر مخلوط شدن با آبهای جوی بار خود را در آهک کرتاسه به جا گذاشته است.
مریم مشیدی؛ فرشته سجادی؛ فرشته سجادی
دوره 27، شماره 3 ، پاییز 1390، صفحه 103-120
چکیده
چکیده: به منظور پالینواستراتیگرافی سازند چمن‌بید، از قسمتهای مختلف این سازند در برش الگو نمونه برداری صورت گرفت اما تنها نمونه های قسمت فوقانی دارای پالینومورفهای متنوع و با حفظ شدگی خوب بود. علاوه بر میکروفلورا (اسپور های ترایلت و منولت دار و پولن ها )، پالینومورفهای دیگر شامل داینوفلاژله ، اسکلوکودونت، اسپور قارچ، اسپور آلگ ...
بیشتر
چکیده: به منظور پالینواستراتیگرافی سازند چمن‌بید، از قسمتهای مختلف این سازند در برش الگو نمونه برداری صورت گرفت اما تنها نمونه های قسمت فوقانی دارای پالینومورفهای متنوع و با حفظ شدگی خوب بود. علاوه بر میکروفلورا (اسپور های ترایلت و منولت دار و پولن ها )، پالینومورفهای دیگر شامل داینوفلاژله ، اسکلوکودونت، اسپور قارچ، اسپور آلگ و پوسته داخلی فرامینیفرا نیز وجود دارند. در پالینوفلورای مورد مطالعه Corollina ، Klukisporites و Cicatricosisporites فراوانی بیشتری نسبت به سایر پالینوفلوراها دارند. بر اساس گسترش چینه شناسی پالینوفلوراهای موجود سه بایوزون بصورت محلی در برش مورد مطالعه شناسایی شد که از پایین به بالا عبارتند از : Assemblage zone A با ظهور Ruffordiaspora australiensis از ابتدای رسوبات مورد مطالعه آغاز می شود، Assemblage zone B با ظهور همزمان Laevigatosporites ovatus و Trilobosporites trioreticulatus مشخص می شود و Assemblage zone C با ظهور Plicatella sp. آغاز می شود . بر اساس حضور Ruffordiaspora australiensis (با بازه زمانی (Tithonian-Campanian و Ruffordiaspora ludbrookiae (با بازه زمانی (Tithonian-Albian سن برش مورد مطالعه تیتونین پیشنهاد می گردد که با سن ارائه شده بر اساس آمونیتها (تیتونین پیشین برای بخش بالایی سازند چمن بید در برش الگو) مطابقت دارد.
پیمان رضایی؛ رضوان زارع زاده
دوره 27، شماره 3 ، پاییز 1390، صفحه 121-138
چکیده
چکیده جزیره قشم، بزرگترین جزیره خلیج فارس در منتهی الیه خاوری رشته کوه زاگرس، به موازات ساحل قرار داشته و جزئی از زاگرس چین خورده و زیر پهنه بندرعباس است. واحد های چینه نگاری موجود در این جزیره شامل سری هرمز، سازند میشان، سازند آغاجاری و نهشته های کواترنری است. پادگانه های آهکی دریایی بخش مهمی از مجموعه رسوبات منتسب به کواترنری ...
بیشتر
چکیده جزیره قشم، بزرگترین جزیره خلیج فارس در منتهی الیه خاوری رشته کوه زاگرس، به موازات ساحل قرار داشته و جزئی از زاگرس چین خورده و زیر پهنه بندرعباس است. واحد های چینه نگاری موجود در این جزیره شامل سری هرمز، سازند میشان، سازند آغاجاری و نهشته های کواترنری است. پادگانه های آهکی دریایی بخش مهمی از مجموعه رسوبات منتسب به کواترنری بوده که معرف تغییرات نسبی سطح آب دریای خلیج فارس در پلیستوسن و هلوسن هستند. با برداشت 40 نمونه از این نهشته ها و مطالعه سنگ نگاری، 10 ریز رخساره کربناته، مادستون، وکستون حاوی فرامینیفرهای بنتیک، پکستون حاوی اویست ر ، مادستون بیوکلاستی، وکستون بیوکلاستی، پکستون بیوکلاستی، پکستون تا گرین استون بیوکلاستی، پکستون اوولیتی، پکستون اینتراکلاستی و پکستون بیوکلاست ماسه ای متعلق به 5 زیر محیط رسوبی پهنه فراکشندی، بین کشندی، لاگون، سد و کانال های جزرومدی شناسایی شده است. براساس تجزیه و تحلیل ریز رخساره ها شرایط محیطی رمپ داخلی با فراوانی کانال های جزرومدی برای این پادگانه ها معرفی گردید . کانی های متشکله این پادگانه ها شامل کلسیت، کوارتز، پلاژیوکلاز، هالیت و کانی های رسی (ایلیت و کلریت) است. مجموعه کانی های فوق نشان دهنده ورود رسوبات از خشکی توسط جریان های رودخانه ای و توزیع توسط جریان های دریایی هستند. مطالعات ژئوشیمی پادگانه های آهکی دریایی جزیره قشم بیانگر میزان شوری پایین، شرایط نیمه احیایی تا احیایی در هنگام رشد گونه های زیستی (مرجان ها، دوکفه ای ها، بریوزوا) تشکیل دهنده این پادگانه ها و ترکیب اولیه کلسیت زیستی پر منیزیم این نهشته ها بوده است.
پوراندخت عبدالهی؛ حسن امیری بختیار؛ حسن امیری بختیار؛ مهناز پروانه نژاد شیرازی
دوره 27، شماره 3 ، پاییز 1390، صفحه 139-148
چکیده
چکیده با توجه به اهمیت استراکدها در تشخیص محیط دیرینه و سن رسوبات، در این تحقیق استراکدهای موجود در مارن‌های واحدهای 1 و 3 سازند تاربور در کوه چهل‌چشمه خرامه مورد بررسی قرار گرفته است. سازند تاربور در این منطقه 712 متر ضخامت دارد و به شش واحد سنگی تفکیک شده است. در این مطالعه تعداد 60 نمونه از مارن‌های واحدهای 1 و 3 برداشت ...
بیشتر
چکیده با توجه به اهمیت استراکدها در تشخیص محیط دیرینه و سن رسوبات، در این تحقیق استراکدهای موجود در مارن‌های واحدهای 1 و 3 سازند تاربور در کوه چهل‌چشمه خرامه مورد بررسی قرار گرفته است. سازند تاربور در این منطقه 712 متر ضخامت دارد و به شش واحد سنگی تفکیک شده است. در این مطالعه تعداد 60 نمونه از مارن‌های واحدهای 1 و 3 برداشت شده که پس از شستشو و مطالعه نمونهها تعداد 21 گونه از استراکدها شناسایی شدند که با توجه به مجموعه آنها سن ماستریشتین و محیط رسوبی گرم، پراکسیژن و کمعمق برای این واحدها در نظر گرفته میشود.
